English
साइडबार
ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 184/ मन्त्र 1
ऋषिः - त्वष्टा गर्भकर्त्ता विष्णुर्वा प्राजापत्यः
देवता - लिङ्गोत्ताः (गर्भार्थाशीः)
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
विष्णु॒र्योनिं॑ कल्पयतु॒ त्वष्टा॑ रू॒पाणि॑ पिंशतु । आ सि॑ञ्चतु प्र॒जाप॑तिर्धा॒ता गर्भं॑ दधातु ते ॥
स्वर सहित पद पाठविष्णुः॑ । योनि॑म् । क॒ल्प॒य॒तु॒ । त्वष्टा॑ । रू॒पाणि॑ । पिं॒श॒तु॒ । आ । सि॒ञ्च॒तु॒ । प्र॒जाऽप॑तिः । धा॒ता । गर्भ॑म् । द॒धा॒तु॒ । ते॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
विष्णुर्योनिं कल्पयतु त्वष्टा रूपाणि पिंशतु । आ सिञ्चतु प्रजापतिर्धाता गर्भं दधातु ते ॥
स्वर रहित पद पाठविष्णुः । योनिम् । कल्पयतु । त्वष्टा । रूपाणि । पिंशतु । आ । सिञ्चतु । प्रजाऽपतिः । धाता । गर्भम् । दधातु । ते ॥ १०.१८४.१
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 184; मन्त्र » 1
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 42; मन्त्र » 1
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 42; मन्त्र » 1
भावार्थ - होमयज्ञाने स्त्रीयोनीचा विकास होतो. ती गर्भधारण करण्यायोग्य बनते. सूर्याद्वारे अंगांचे आकाररूप बनते. अप्तत्त्वाने (जल) वाढते. पृथ्वी - पार्थिव रसाच्या योगे गर्भ पुष्ट होतो. ॥१॥
इस भाष्य को एडिट करें