English
यजुर्वेद - अध्याय 5/ मन्त्र 15
ऋषिः - मेधातिथिर्ऋषिः
देवता - विष्णुर्देवता
छन्दः - भूरिक् आर्षी गायत्री,
स्वरः - षड्जः
5
इ॒दं विष्णु॒र्विच॑क्रमे त्रे॒धा निद॑धे प॒दम्। समू॑ढमस्य पासु॒रे स्वाहा॑॥१५॥
स्वर सहित पद पाठइ॒दम्। विष्णुः॑। वि। च॒क्र॒मे॒। त्रे॒धा। नि। द॒धे॒। प॒दम् ॥ समू॑ढ॒मिति॒ सम्ऽऊ॑ढम्। अ॒स्य॒। पा॒सु॒रे। स्वाहा॑ ॥१५॥
स्वर रहित मन्त्र
इदँविष्णुर्विचक्रमे त्रेधा नि दधे पदम् । समूढमस्य पाँसुरे स्वाहा ॥
स्वर रहित पद पाठ
इदम्। विष्णुः। वि। चक्रमे। त्रेधा। नि। दधे। पदम्॥ समूढमिति सम्ऽऊढम्। अस्य। पासुरे। स्वाहा॥१५॥
भावार्थ - परमेश्वराने प्रथम सूर्य, दुसरी पृथ्वी (प्रकाशरहित) व तिसरे परमाणू जग प्रकृतिरूपी कारणापासून निर्माण करून त्यांना अंतरिक्षात स्थापन केलेले आहे. पृथ्वीवर औषधी (वृक्ष-वनस्पती इत्यादी) , सूर्यामध्ये प्रकाश व आकाशात परमाणू निर्माण केलेले आहेत व सर्व जग प्राणामध्ये स्थित केलेले आहे. शतपथ ब्राह्मणात गय हा शब्द प्राणासाठी वापरलेला आहे. त्यामुळे महिधराच्या कथनानुसार त्रिविक्रम अर्थात वामनावतार धारण करून परमेश्वराने जगाची रचना केलेली आहे. हे विधान असत्य आहे.
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
Shri Virendra Agarwal
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal