Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 8
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 8/ मन्त्र 23
    ऋषिः - अत्रिर्ऋषिः । ऊरुमित्यस्य शुनः शेप ऋषिः देवता - गृहपतयो देवताः छन्दः - याजुषी उष्णिक्,निचृत् आर्षी त्रिष्टुप्,आसुरी गायत्री स्वरः - ऋषभः, षड्जः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    माहि॑र्भू॒र्मा पृदा॑कुः। उ॒रुꣳ हि राजा॒ व॑रुणश्च॒कार॒ सूर्या॑य॒ पन्था॒मन्वे॑त॒वाऽउ॑। अ॒पदे॒ पादा॒ प्रति॑धातवेऽकरु॒ताप॑व॒क्ता हृ॑दया॒विध॑श्चित्। नमो॒ वरु॑णाया॒भिष्ठि॑तो॒ वरु॑णस्य॒ पाशः॑॥२३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    मा। अहिः॑। भूः॒। मा। पृदा॑कुः। उ॒रुम्। हि। राजा॑। वरु॑णः। च॒कार॑। सूर्य्या॑य। पन्था॑म्। अन्वे॑त॒वा इत्युनु॑ऽएत॒वै। ऊँऽइत्यूँ॑। अ॒पदे॑। पादा॑। प्रति॑धातव॒ इति॒ प्रति॑ऽधातवे। अ॒कः॒। उ॒त। अपव॒क्तेत्य॑पऽवक्ता। हृ॒द॒या॒विधः॑। हृ॒द॒य॒विध॒ इति॑ हृदय॒ऽविधः॑। चि॒त्। नमः॑। वरु॑णाय। अ॒भिष्ठि॑तः। अ॒भिस्थि॑त॒ इत्य॒भिऽस्थि॑तः। वरु॑णस्य। पाशः॑ ॥२३॥

    स्वर रहित मन्त्र

    माहिर्भूर्मा पृदाकुः । उरुँ हि राजा वरुणश्चकार सूर्याय पन्थामन्वेतवा ऽउ । अपदे पादा प्रतिधातवेकरुतापवक्ता हृदयाविधश्चित् । नमो वरुणायाभिष्ठितो वरुणस्य पाशः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    मा। अहिः। भूः। मा। पृदाकुः। उरुम्। हि। राजा। वरुणः। चकार। सूर्य्याय। पन्थाम्। अन्वेतवा इत्युनुऽएतवै। ऊँऽइत्यूँ। अपदे। पादा। प्रतिधातव इति प्रतिऽधातवे। अकः। उत। अपवक्तेत्यपऽवक्ता। हृदयाविधः। हृदयविध इति हृदयऽविधः। चित्। नमः। वरुणाय। अभिष्ठितः। अभिस्थित इत्यभिऽस्थितः। वरुणस्य। पाशः॥२३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 8; मन्त्र » 23
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে (য়জ্ঞ) সৎকর্ম দ্বারা সঙ্গতি সম্পন্ন গৃহাশ্রমী! তুমি (স্বাহা) সত্য সত্য ক্রিয়া দ্বারা (য়জ্ঞম্) বিদ্বান্দিগের গৃহাশ্রমকে (গচ্ছ) প্রাপ্ত হও । (য়জ্ঞপতিম্) সঙ্গ করিবার যোগ্য গৃহাশ্রমের পালনকারীকে (গচ্ছ) প্রাপ্ত হও । (স্বাম্) নিজ (য়োনিম্) গৃহ ও স্বভাবকে (গচ্ছ) প্রাপ্ত হও । (য়জ্ঞপতে) গৃহাশ্রম ধর্মপালক, তুমি (তো) তোমার যে (এষঃ) এই (সহসুক্তবাকঃ) ঋগ্, যজুঃ, সাম ও অথর্ব বেদের সুক্ত ও অনুবাক দ্বারা কথিত (সর্ববীরঃ) যদ্দ্বারা আত্মা ও শরীরের পূর্ণবলযুক্ত সমস্ত বীর প্রাপ্ত হয় (য়জ্ঞঃ) প্রশংসনীয় প্রজার রক্ষার নিমিত্ত বিদ্যাপ্রচাররূপ যজ্ঞ (তম্) তাহার তুমি (স্বাহা) সত্যবিদ্যা ন্যায় প্রকাশকারিণী বেদবাণী দ্বারা (জুষস্ব) প্রীতিপূর্বক সেবন কর ॥ ২২ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- প্রজা গৃহস্থ পুরুষ বৃহৎ প্রচেষ্টা সহ গৃহের কার্য্যকে উত্তম রীতিপূর্বক করিবে । রাজভক্তি, রাজসহায়তা এবং উত্তম ধর্ম দ্বারা গৃহাশ্রমকে সব প্রকারে পালিবে এবং রাজাও শ্রেষ্ঠ বিদ্যার প্রচার দ্বারা সবাইকে সন্তুষ্ট করিবে ॥ ২২ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - য়জ্ঞ॑ য়॒জ্ঞং গ॑চ্ছ য়॒জ্ঞপ॑তিং গচ্ছ॒ স্বাং য়োনিং॑ গচ্ছ॒ স্বাহা॑ । এ॒ষ তে॑ য়॒জ্ঞো য়॑জ্ঞপতে স॒হসূ॑ক্তবাকঃ॒ সর্ব॑বীর॒স্তং জু॑ষস্ব॒ স্বাহা॑ ॥ ২২ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - য়জ্ঞ য়জ্ঞমিত্যস্যাত্রির্ঋষিঃ । গৃহপতয়ো দেবতাঃ । বিরাডার্চ্যুষ্ণিক্ ছন্দঃ ।
    ঋষভঃ স্বরঃ । এষ ইত্যস্য বিরাডার্চী বৃহতী ছন্দঃ ।
    মধ্যমঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top