Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 9
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 9/ मन्त्र 36
    ऋषिः - वरुण ऋषिः देवता - विश्वेदेवा देवताः छन्दः - विकृति स्वरः - मध्यमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    6

    ये दे॒वाऽअ॒ग्निने॑त्राः पुरः॒सद॒स्तेभ्यः॒ स्वाहा॒ ये दे॒वा य॒मने॑त्रा दक्षिणा॒सद॒स्तेभ्यः॒ स्वाहा॒ ये दे॒वा वि॒श्वदे॑वनेत्राः पश्चा॒त्सद॒स्तेभ्यः॒ स्वाहा॒ ये दे॒वा मि॒त्रावरु॑णनेत्रा वा म॒रुन्ने॑त्रा वोत्तरा॒सद॒स्तेभ्यः॒ स्वाहा॒ ये दे॒वाः सोम॑नेत्राऽउपरि॒सदो॒ दुव॑स्वन्त॒स्तेभ्यः॒ स्वाहा॑॥३६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ये। दे॒वाः। अग्निने॑त्रा॒ इत्य॑ग्निऽने॑त्राः। पु॒रः॒सद॒ इति॑ पु॒रः॒ऽसदः॑। तेभ्यः॑। स्वाहा॑। ये। दे॒वाः। य॒मने॑त्रा॒ इति॑ य॒मऽने॑त्राः। द॒क्षि॒णा॒सद॒ इति॑ दक्षिणा॒ऽसदः॑। तेभ्यः॑। स्वाहा॑। ये। दे॒वाः। वि॒श्वदे॑वनेत्रा॒ इति॑ वि॒श्वदे॑वऽनेत्राः। प॒श्चात्सद॒ इति॑ पश्चा॒त्ऽसदः॑। तेभ्यः॑। स्वाहा॑। ये। दे॒वाः। मि॒त्रावरु॑णनेत्रा॒ इति॑ मि॒त्रावरु॑णऽनेत्राः। वा॒। म॒रुन्ने॑त्रा॒ इति॑ म॒रुत्ऽने॑त्राः। वा॒। उ॒त्त॒रा॒सद॒ इत्यु॑त्तरा॒ऽसदः॑। तेभ्यः॑। स्वाहा॑। ये। दे॒वाः। सोम॑नेत्रा॒ इति सोम॑ऽनेत्राः। उ॒प॒रि॒सद॒ इत्यु॑परि॒ऽसदः॑। दुव॑स्वन्तः। तेभ्यः॑। स्वाहा॑ ॥३६॥

    स्वर रहित मन्त्र

    ये देवाऽअग्निनेत्राः पुरःसदस्तेभ्यः स्वाहा ये देवा यमनेत्रा दक्षिणासदस्तेभ्यः स्वाहा ये देवा विश्वदेवनेत्राः पश्चात्सदस्तेभ्यः स्वाहा ये देवा मित्रावरुणनेत्रा वा मरुन्नेत्रा वोत्तरासदस्तेभ्यः स्वाहा ये देवाः सोमनेत्रा ऽउपरिसदो दुवस्वन्तस्तेभ्यः स्वाहा ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    ये। देवाः। अग्निनेत्रा इत्यग्निऽनेत्राः। पुरःसद इति पुरःऽसदः। तेभ्यः। स्वाहा। ये। देवाः। यमनेत्रा इति यमऽनेत्राः। दक्षिणासद इति दक्षिणाऽसदः। तेभ्यः। स्वाहा। ये। देवाः। विश्वदेवनेत्रा इति विश्वदेवऽनेत्राः। पश्चात्सद इति पश्चात्ऽसदः। तेभ्यः। स्वाहा। ये। देवाः। मित्रावरुणनेत्रा इति मित्रावरुणऽनेत्राः। वा। मरुन्नेत्रा इति मरुत्ऽनेत्राः। वा। उत्तरासद इत्युत्तराऽसदः। तेभ्यः। स्वाहा। ये। देवाः। सोमनेत्रा इति सोमऽनेत्राः। उपरिसद इत्युपरिऽसदः। दुवस्वन्तः। तेभ्यः। स्वाहा॥३६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 9; मन्त्र » 36
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে সভাধ্যক্ষ রাজন্ ! আপনি (য়ে) যাহারা (অগ্নিনেত্রাঃ) বিদ্যুতাদি পদার্থের সমান জ্ঞাতা (পুরঃ সদঃ) যে সভা বা দেশ বা পূর্ব দিশায় অবস্থিত (দেবাঃ) বিদ্বান্গণ আছেন (তেভ্যঃ) তাহাদিগের হইতে (স্বাহা) সত্যবাণী, (য়ে) যাহারা (য়মনেত্রাঃ) অহিংসাদি যোগাঙ্গ রীতিতে নিপুণ (দক্ষিণাসদঃ) দক্ষিণ দিকে অবস্থিত (দেবাঃ) যোগী ও ন্যায়াধীশ আছেন (তেভ্যঃ) তাহাদিগের হইতে (স্বাহা) সত্যক্রিয়া, (য়ে) যাহারা (পশ্চাৎসদঃ) পশ্চিম দিকে (বিশ্বদেবনেত্রাঃ) সকল পৃথিবী আদি পদার্থ সমূহের জ্ঞাতা (দেবাঃ) সকল বিদ্যাজ্ঞাতা বিদ্বান্গণ (তেভ্যঃ) তাহাদিগের হইতে (স্বাহা) দন্ডনীতি, (য়ে) যাহারা (উত্তরাসদঃ) প্রশ্নোত্তরের সমাধানকারী উত্তর দিকে (বা) নিম্নে উপরে স্থিত (মিত্রাবরুণনেত্রাঃ) প্রাণ-উদানের সমান সকল ধর্মের নির্দেশক (বা) অথবা (মরুন্নেত্রাঃ) ব্রহ্মান্ডের বায়ুতে নেত্র বিজ্ঞান এবং (দেবাঃ) সকলকে সুখদাতা বিজ্ঞান আছেন (তেভ্যঃ) তাহাদিগের হইতে (স্বাহা) সকলের উপকারক বিদ্যাকে সেবন করুন এবং (য়ে) যাহারা (উপরিসদঃ) উচ্চাসন বা ব্যবহারে স্থিত (দুবস্বন্তঃ) বহু প্রকার ধর্মসেবনে যুক্ত (সোমনেত্রাঃ) সোমাদি ঔষধিগুলির জ্ঞাতা তথা (দেবাঃ) আয়ুর্বেদের জ্ঞাতা তাহাদিগের হইতে (স্বাহা) অমৃত রূপী ঔষধি বিদ্যার সেবন করুন ॥ ৩৬ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- হে রাজাদি মনুষ্যগণ ! তোমরা যখন ধার্মিক সুশীল বিদ্বান্ হইয়া সকল দিকে স্থিত সর্ব বিদ্যার জ্ঞাতা, আপ্ত বিদ্বান্দিগের পরীক্ষা ও সৎকার হেতু সকল বিদ্যাগুলিকে প্রাপ্ত হইবে তখন ইহা তোমাদের সমীপ আসিয়া তোমাদিগের সহিত সঙ্গ করিয়া ধর্ম, অর্থ, কামও মোক্ষ সিদ্ধি করাইবে । যাহারা দেশ-দেশান্তর তথা দ্বীপ-দ্বীপান্তরে বিদ্যা, নম্রতা, উত্তম শিক্ষা, কর্মের চাতুর্য্য গ্রহণ করেন তাহারাই সকলকে ভাল সুখ করাইয়া থাকেন ॥ ৩৬ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - য়ে দে॒বাऽঅ॒গ্নিনে॑ত্রাঃ পুরঃ॒সদ॒স্তেভ্যঃ॒ স্বাহা॒ য়ে দে॒বা য়॒মনে॑ত্রা দক্ষিণা॒সদ॒স্তেভ্যঃ॒ স্বাহা॒ য়ে দে॒বা বি॒শ্বদে॑বনেত্রাঃ পশ্চা॒ৎসদ॒স্তেভ্যঃ॒ স্বাহা॒ য়ে দে॒বা মি॒ত্রাবরু॑ণনেত্রা বা ম॒রুন্নে॑ত্রা বোত্তরা॒সদ॒স্তেভ্যঃ॒ স্বাহা॒ য়ে দে॒বাঃ সোম॑নেত্রাऽউপরি॒সদো॒ দুব॑স্বন্ত॒স্তেভ্যঃ॒ স্বাহা॑ ॥ ৩৬ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - য়ে দেবা ইত্যস্য বরুণ ঋষিঃ । বিশ্বেদেবা দেবতাঃ । বিকৃতিশ্ছন্দঃ ।
    মধ্যমঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top