English
अथर्ववेद - काण्ड 1/ सूक्त 3/ मन्त्र 1
सूक्त - अथर्वा
देवता - पर्जन्यः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - मूत्र मोचन सूक्त
वि॒द्मा श॒रस्य॑ पि॒तरं॑ प॒र्जन्यं॑ श॒तवृ॑ष्ण्यम्। तेना॑ ते त॒न्वे॑३ शं क॑रं पृथि॒व्यां ते॑ नि॒षेच॑नं ब॒हिष्टे॑ अस्तु॒ बालिति॑ ॥
स्वर सहित पद पाठवि॒द्म । श॒रस्य॑ । पि॒तर॑म् । प॒र्जन्य॑म् । श॒तऽवृ॑ष्ण्यम् ।तेन॑ । ते॒ । त॒न्वे । शम् । क॒र॒म् । पृ॒थि॒व्याम् । ते॒ । नि॒ऽसेच॑नम् । ब॒हिः । ते॒ । अ॒स्तु । बाल् । इति॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
विद्मा शरस्य पितरं पर्जन्यं शतवृष्ण्यम्। तेना ते तन्वे३ शं करं पृथिव्यां ते निषेचनं बहिष्टे अस्तु बालिति ॥
स्वर रहित पद पाठविद्म । शरस्य । पितरम् । पर्जन्यम् । शतऽवृष्ण्यम् ।तेन । ते । तन्वे । शम् । करम् । पृथिव्याम् । ते । निऽसेचनम् । बहिः । ते । अस्तु । बाल् । इति ॥
अथर्ववेद - काण्ड » 1; सूक्त » 3; मन्त्र » 1
पदार्थ -
(শরস্য) শত্রু নাশক বা বাণধারী বীরের (পিতরং) রক্ষক (পর্জন্যং) সিঞ্চনকারী মেঘ তুল্য (শতবৃষ্ণ্যম্) শত-শত সামর্থযুক্ত পরমেশ্বরকে (বিদ্ম) জানি (তেন) তাহা দ্বারা (তে) তোমার (তন্বে) শরীরের জন্য (শম্) আরগ্য (করম্) করি, (পৃথিব্যাং) পৃথিবীতে (তে) তোমার (নিসেচনং) বহু পরিমাণে সিঞ্চন হউক, (তে) তোমার (বাল্) শত্রু (বহিঃ) বহির্গত (অদ্ভু) হউক । (ইতি) ইহা।।
বৃষ্ণি ভবং বৃষ্ণ্যং বীর্য্যং সামর্থ্যম্। ‘নিসেচনম্’ আর্দ্রীকরণম্ বৃদ্ধিঃ ‘বাল’ বল বধে-ক্বিপ্, বলতি হিনস্তীতি বাল্ বৈরী। ‘ইতি’ ইন্ গতৌ-ক্তিচ্ পৰ্য্যাপ্তম্ ।।
भावार्थ - শত্রুনাশক বীরের রক্ষক ও সিঞ্চনকারী মেঘতুল্য অপরিমিত সামর্থযুক্ত পরমেশ্বরকে আমরা জানি। সেই জ্ঞান দ্বারা তোমার শরীরকে আমি নীরোগ করি। পৃথিবীতে তোমার উন্নতি হউক। তোমার শত্রু অপসারিত হউক।।
मन्त्र (बांग्ला) - বিদ্মা শরস্য পিতরং পর্জন্যং শতবৃষ্ণ্যম্ । তেনা তে তন্বে ৩ শং করং পৃথিব্যাং তে নিষেচনং বহিষ্টে অস্ত্র বালিতি।।
ऋषि | देवता | छन्द - অর্থবা। পর্জন্যাদয়ো মন্ত্রোক্তাঃ। পথ্যা পঙক্তিঃ
इस भाष्य को एडिट करें