English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 2/ मन्त्र 1
सूक्त - मातृनामा
देवता - गन्धर्वाप्सरसः
छन्दः - विराड्जगती
सूक्तम् - भुवनपति सूक्त
दि॒व्यो ग॑न्ध॒र्वो भुव॑नस्य॒ यस्पति॒रेक॑ ए॒व न॑म॒स्यो॑ वि॒क्ष्वीड्यः॑। तं त्वा॑ यौमि॒ ब्रह्म॑णा दिव्य देव॒ नम॑स्ते अस्तु दि॒वि ते॑ स॒धस्थ॑म् ॥
स्वर सहित पद पाठदि॒व्य: । ग॒न्ध॒र्व: । भुव॑नस्य । य: । पति॑: । एक॑: । ए॒व । न॒म॒स्य᳡: । वि॒क्षु । ईड्य॑: । तम् । त्वा॒ । यौ॒मि॒ । ब्रह्म॑णा । दि॒व्य॒ । दे॒व॒ । नम॑: । ते॒ । अ॒स्तु॒ । दि॒वि । ते॒ । स॒धऽस्थ॑म् ॥२.१॥
स्वर रहित मन्त्र
दिव्यो गन्धर्वो भुवनस्य यस्पतिरेक एव नमस्यो विक्ष्वीड्यः। तं त्वा यौमि ब्रह्मणा दिव्य देव नमस्ते अस्तु दिवि ते सधस्थम् ॥
स्वर रहित पद पाठदिव्य: । गन्धर्व: । भुवनस्य । य: । पति: । एक: । एव । नमस्य: । विक्षु । ईड्य: । तम् । त्वा । यौमि । ब्रह्मणा । दिव्य । देव । नम: । ते । अस्तु । दिवि । ते । सधऽस्थम् ॥२.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 2; मन्त्र » 1
पदार्थ -
(য়ঃ) যিনি (দিব্যঃ) দিব্য স্বভাব (গন্ধর্ব) ভূমি, সূর্য, বেদবাণী বা গতির ধারণকর্তা, (ভূবনস্য) সব ব্রহ্মাণ্ডের (একঃ) এক (এব) ই (পতিঃ) স্বামী (বিক্ষু) সব প্রজার নিকট (নমস্যঃ) নমস্কার যোগ্য ও (ঈড্যঃ) স্তুতি যোগ্য (তম্) সেই (ত্বা) তোমার সহিত (দিব্য) জয়শীল (দেব) পরমাত্মন! (ব্রহ্মণা) বেদ দ্বারা (য়ৌমি) আমি মিলিত হইতেছি। (তে) তোমার জন্য (নমঃ) নমস্কার (অঞ্জু) হউক (দিবি) প্রত্যেক ব্যবহারে (তে) তোমার (সধস্থানম্) সহবাস।।
भावार्थ - যিনি দিব্য স্বভাব, ভূমি-সূর্য-বেদবাণী বা গতির ধারণকর্তা, সব ব্রহ্মণ্ডের একই স্বামী, সব প্রজার সিকট নমস্কার যোগ্য ও স্তুতি যোগ্য,সেই তোমার সহিত হে অদ্ভূত স্বভাব জয়শীল পরমেশ্বর! বৈদিক জ্ঞানের সাহার্যে মিলিত হই। তোমাকে নমস্কার! প্রত্যেক কার্যের মধ্যেই তুমি অধিষ্ঠিত রহিয়াছ।।
मन्त्र (बांग्ला) - দিব্যো গন্ধর্বো ভবনস্য য়স্পতিরেক এব নমস্যো বিক্ষ্বীড্যঃ ৷ তং ত্বা য়ৌমি ব্ৰহ্মণা দিব্য দেব নমস্তে অস্ত্র দিবি তে সধস্থম্।।
ऋषि | देवता | छन्द - মাতৃনামা। গন্ধর্বাপ্সরসঃ। বিরাড্ জগতী
इस भाष्य को एडिट करें