अन्वयः - हे विद्वन् भवान् यथा विश्वानरो देवः सविता सुशस्त्यभिपित्वे विदथे विश्वं जगत् प्राप्तोऽस्ति तथेळाभिर्न आ एतु। हे युवानो यथा यूयं मनीषाऽस्मिन् सत्ये व्यवहारे मत्सथ तथा नोऽस्मानप्यानन्दयत ॥ १ ॥

पदार्थः -
(आ) समन्तात् (नः) अस्मान् (इळाभिः) अन्नादिभिर्वाग्भिस्सह वा (विदथे) विज्ञानमये व्यवहारे (सुशस्ति) सुष्ठु प्रशंसिताभिः। अत्र सुपां सुलुगिति भिसो लुक्। (विश्वानरः) यो विश्वानि सर्वाणि भूतानि नयति सः (सविता) सूर्यइव स्वप्रकाशमान ईश्वरः (देवः) देदीप्यमानः (एतु) प्राप्नोतु (अपि) (यथा) (युवानः) यौवनावस्थां प्राप्ताः (मत्सथ) आनन्दत। अत्रान्येषामपीति दीर्घः। (नः) अस्मान् (विश्वम्) सर्वम् (जगत्) (अभिपित्वे) अभितः प्राप्तव्ये (मनीषा) प्रज्ञया ॥ १ ॥

भावार्थः - अत्रोपमावाचकलुप्तोपमालङ्कारौ। यथा परमात्मा पक्षपातं विहाय सर्वेषां न्यायं करोति सर्वेषु तुल्यां प्रीतिं च तथा विद्वद्भिरपि भवितव्यं यथा युवानः स्वतुल्याभिर्हृद्याभिर्युवतीभिस्सह विवाहं कृत्वा सुखयन्ति तथा विद्वांसो विद्यार्थिनो विदुषः कृत्वा प्रसन्ना भवन्ति ॥ १ ॥

Bhashya Acknowledgment

Meaning -
May Savita, self-refulgent lord giver of life and light, universal guide, ever adorable and adored, come and bless us in our yajnic performance of life with all the gifts of food, energy and vision of the eternal Word of knowledge and Divinity, so that, O youth of the world and youthful energies of Nature, you too may join us in our open-door yajna, rejoice with us and, with your conscious intelligence and wisdom, make the whole world rejoice.

Bhashya Acknowledgment

भावार्थ - या मंत्रात उपमा व वाचकलुप्तोपमालंकार आहेत. जसा परमात्मा पक्षपात सोडून सर्वांचा न्याय करतो व सर्वांना समान प्रीती करतो, तसे विद्वानांनीही असावे. जसे युवावस्थेतील पुुरुष आपल्याप्रमाणे प्रिय युवती स्त्रियांबरोबर विवाह करून सुखी होतात. तसे विद्वान लोक विद्यार्थ्यांना विद्वान करून प्रसन्न होतात. ॥ १ ॥

Bhashya Acknowledgment