ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 84/ मन्त्र 3
त्वं य॑विष्ठ दा॒शुषो॒ नॄँ: पा॑हि शृणु॒धी गिर॑: । रक्षा॑ तो॒कमु॒त त्मना॑ ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । य॒वि॒ष्ठ॒ । दा॒शुषः॑ । नॄन् । पा॒हि॒ । शृ॒णु॒धि । गिरः॑ । रक्ष॑ । तो॒कम् । उ॒त । त्मना॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वं यविष्ठ दाशुषो नॄँ: पाहि शृणुधी गिर: । रक्षा तोकमुत त्मना ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । यविष्ठ । दाशुषः । नॄन् । पाहि । शृणुधि । गिरः । रक्ष । तोकम् । उत । त्मना ॥ ८.८४.३
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 84; मन्त्र » 3
अष्टक » 6; अध्याय » 6; वर्ग » 5; मन्त्र » 3
Acknowledgment
अष्टक » 6; अध्याय » 6; वर्ग » 5; मन्त्र » 3
Acknowledgment
भाष्य भाग
इंग्लिश (1)
Meaning
O lord eternal, ever youthful beyond age, pray protect and promote the families of the generous people, listen to their voices of prayer and, by all your will and power, protect and promote the children and grand children of humanity.
मराठी (1)
भावार्थ
मानवात निहित ज्ञान व कर्तृत्वशक्तीचे प्रतीक ‘अग्नी’ ती शक्ती आहे जी आपल्या आपणच आमच्या ज्ञान व कर्मेन्द्रियाद्वारे आमच्या संततीचेही रक्षण करते. उपासकाने आपली ज्ञानेन्द्रिये व कर्मेन्द्रिये यांचे रक्षण असे केले पाहिजे, की त्यांची शक्ती सदैव प्रभावशाली असावी. ॥३॥
हिन्दी (1)
पदार्थ
हे (यविष्ठ) युवातम, ज्ञान व नेतृत्व शक्ति की अधिकता से सम्पन्न प्रभु! आप (दाशुषः) दानशील, आत्म समर्पक (नृन्) जनों की (पाहि) रक्षा करते हैं और (गिरः) स्तुति वचन (शृणुधि) सुनते हैं; (तोकम् उत) हमारी सन्तति की भी (त्मना) स्वयं अपने आप (रक्षा) रक्षा करें॥३॥
भावार्थ
व्यक्ति में निहित ज्ञान व कर्तृत्वशक्ति का प्रतीक ‘अग्नि' वह शक्ति है, जो स्वतः हमारी ज्ञान व कर्मेन्द्रियों से हमारी सन्तति तक की रक्षा करती है। उपासक को अपनी ज्ञानेन्द्रियों तथा कर्मेन्द्रियों को [की] इस प्रकार देखरेख करनी चाहिये कि इनकी शक्ति सदैव प्रभावशाली रहे॥३॥
Acknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Dhiman
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
Shri Virendra Agarwal
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal