English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 48
ऋषिः - मनुर्वैवस्वतः
देवता - अग्निः
छन्दः - बृहती
स्वरः - मध्यमः
काण्ड नाम - आग्नेयं काण्डम्
1
अ꣣ग्नि꣢रु꣣क्थे꣢ पु꣣रो꣡हि꣢तो꣣ ग्रा꣡वा꣢णो ब꣣र्हि꣡र꣢ध्व꣣रे꣢ । ऋ꣣चा꣡ या꣢मि मरुतो ब्रह्मणस्पते꣣ दे꣢वा꣣ अ꣢वो꣣ व꣡रे꣢ण्यम् ॥४८॥
स्वर सहित पद पाठअ꣣ग्निः꣢ । उ꣣क्थे꣢ । पु꣣रो꣡हि꣢तः । पु꣣रः꣢ । हि꣣तः । ग्रा꣡वा꣢꣯णः । ब꣣र्हिः꣢ । अ꣣ध्वरे꣢ । ऋ꣣चा꣢ । या꣣मि । मरुतः । ब्रह्मणः । पते । दे꣡वाः꣢꣯ । अ꣡वः꣢꣯ । व꣡रे꣢꣯ण्यम् ॥४८॥
स्वर रहित मन्त्र
अग्निरुक्थे पुरोहितो ग्रावाणो बर्हिरध्वरे । ऋचा यामि मरुतो ब्रह्मणस्पते देवा अवो वरेण्यम् ॥४८॥
स्वर रहित पद पाठ
अग्निः । उक्थे । पुरोहितः । पुरः । हितः । ग्रावाणः । बर्हिः । अध्वरे । ऋचा । यामि । मरुतः । ब्रह्मणः । पते । देवाः । अवः । वरेण्यम् ॥४८॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 48
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 5; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 5;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 5; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 5;
Acknowledgment
भावार्थ - जसे बाह्य यज्ञामध्ये यज्ञवेदीत अग्नी प्रज्वलित केला जातो, तेथे सोम इत्यादी औषधी कुटण्याचे साधन पाटा-वरवंटा व ऋत्विजांना बसण्यासाठी कुशानिमित्त आसनही तयार असतात. तसेच उपासना- यज्ञात परमात्मारूपी अग्नी समिद्ध केला जातो. स्तुती ही पाटा-वरवंटा असते, हृदय कुशानिमित्त आसन असते. ब्रह्मणस्पती नावाचा जीवात्माच यजमान बनतो. प्राण-इंद्रिये-मन-बुद्धी ऋत्विज बनून हृदयासनावर बसतात व यज्ञाला फैलावतात. यज्ञाच्या सफलतेसाठी त्यांचे सर्वांचे साह्य व रक्षण आवश्यक असते. त्यासाठी सर्व उपासकांनी आभ्यन्तर यज्ञात त्यांच्याकडून रक्षण प्राप्त व्हावे अशी याचना केली पाहिजे ॥४॥
इस भाष्य को एडिट करें