Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 336
ऋषिः - वामदेवो गौतमः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
0
यो꣡ नो꣢ वनु꣣ष्य꣡न्न꣢भिदा꣢ति꣣ म꣢र्त꣣ उ꣡ग꣢णा वा꣣ म꣡न्य꣢मानस्तु꣣रो꣡ वा꣢ । क्षि꣣धी꣢ यु꣣धा꣡ शव꣢꣯सा वा꣣ त꣡मि꣢न्द्रा꣣भी꣡ ष्या꣢म वृषमण꣣स्त्वो꣡ताः꣢ ॥३३६
स्वर सहित पद पाठयः꣢ । नः꣣ । वनुष्य꣢न् । अ꣣भिदा꣡ति꣢ । अ꣣भि । दा꣡ति꣢꣯ । म꣡र्तः꣢꣯ । उ꣡ग꣢꣯णा । उ । ग꣣णा । वा । म꣡न्य꣢꣯मानः । तु꣣रः꣢ । वा꣣ । क्षिधी꣢ । यु꣣धा꣢ । श꣡व꣢꣯सा । वा꣣ । त꣢म् । इ꣣न्द्र । अभि꣢ । स्या꣣म । वृषमणः । वृष । मनः । त्वो꣡ताः꣢꣯ । त्वा । ऊ꣣ताः ॥३३६॥
स्वर रहित मन्त्र
यो नो वनुष्यन्नभिदाति मर्त उगणा वा मन्यमानस्तुरो वा । क्षिधी युधा शवसा वा तमिन्द्राभी ष्याम वृषमणस्त्वोताः ॥३३६
स्वर रहित पद पाठ
यः । नः । वनुष्यन् । अभिदाति । अभि । दाति । मर्तः । उगणा । उ । गणा । वा । मन्यमानः । तुरः । वा । क्षिधी । युधा । शवसा । वा । तम् । इन्द्र । अभि । स्याम । वृषमणः । वृष । मनः । त्वोताः । त्वा । ऊताः ॥३३६॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 336
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 5; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 11;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 5; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 11;
Acknowledgment
विषय - परमेश्वराच्या व राजाच्या साह्याने आम्ही काम करावे. -
शब्दार्थ -
(यः) (मर्तः) जो मनुष्य (वजुष्यन्) क्रोध दर्शवीत, (उगणावा) आपले सैन्य आणि अनेक शास्त्रास्त्र समूह परजून तसेच (मन्यमानः) मोठ्या घमेंडखोर रीतीने (आमच्यावर चाल करून येतो) अथवा (उगणा वा) आपल्या शस्त्रसु सज्जित सैन्याला (मन्यमानः) अति शक्तिशाली मानव (तुरः) यमराजासारखा हो़ऊन झपाट्याने (नः) आमची (अभिदाति) हिंसा करण्यासाठी चाल करून येतो, अशा वेळी हे (इंद्र) परमेश्वर वा हे राजा, (त्वम्) तुम्ही (युधा) त्याच्याशी युद्ध करून (शवसा वा) अथवा आपल्या दुर्दम्य शक्तीद्वारे (क्षिधि) त्याला नष्ट करा. हे (वृषमणः) बलवान मन असलेले परमेश्वर वा राजा, (त्वोताः) तुमच्यातर्फे रक्षित आम्ही त्या भीषण शत्रूचा (अभि स्याम) पराभव करण्यास समर्थ होऊ। ।। ५।।
भावार्थ - जो शत्रू विशाल सेनेसह आणि मनात आपल्या शक्तीचा अभिमान बाळगत सज्जनांना त्रास देत असेल, सज्जनांनी परमेश्वराकडून पुरुषार्थ व वीरत्वाची प्रेरणा घेत आणि राजाकडून युद्धासाटी सैनिक साह्य घेत त्या शत्रूचा पराभव केला पाहिजे.।। ५।।
इस भाष्य को एडिट करें