शब्दार्थ -
हे (इन्द्रापर्वता) जीवात्मा आणि प्राण, तुम्ही दोघे (बृहता) महान (रथेन) शरीररूप रथाने (सुवीराः) उत्तम वीर संतती अथवा वीर भावनांनी ओतप्रोत अशा (वामीः) भजनीय (इषः) इच्छित आध्यात्मिक व भौतिक संपदा (आ वहतम्) (आम्हा मनुष्यांना) मिळेल, असे करा. हे (देवा) दिव्य गुण-कर्म असलेले जीवात्मा व प्राण, तुम्ही दोघे (अध्वरेषु) शरीर धारणरूप यज्ञांमध्ये (हव्यानि) भोज्य पदार्थ, पेय पदार्थ आदी हवींचा (वीतम्) आस्वाद घ्या. (गीर्भिः) वाणीद्वारे आणि (इडया) अन्न व गो दुग्द आदीद्वारे (मदन्ता) तृप्त होत (वर्द्धेथाम्) वृद्धिंगत व्हा. (शरीर हे यज्ञ व भोज्य, पेय पदार्थ हे यज्ञातील आहुती - अशा रूपाने प्राणशक्ती बलवती होते.)।। ७।।

भावार्थ - जीवात्मा संचित कर्मांचे फळ भोगण्यासाठी तसेच नवीन कर्म करण्यासाठी मन, इंद्रिये आदींनी युक्त अशा प्राणशक्तीसह या शरीरस्य रथात राहतो. या दोघांत म्हणजे जीवात्मा व प्राण यात शरीराच्या माध्यमाने उत्कृष्ट संतान उत्पन्न करण्याचे आणि विविध दिव्य, भौतिक संपदा प्राप्त करण्याचे सामर्थ्य असते. यथोचित भोज्य, पेय पदार्थ आणि ज्ञान, कर्म, प्राणायाम आदींची हवी देऊन सर्वांनी त्यांची शक्ती वाढविली पाहिजे.।। ७।।

इस भाष्य को एडिट करें