Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 389
ऋषिः - गोतमो राहूगणः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - उष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
0
य꣢꣫ एक꣣ इ꣢द्वि꣣द꣡य꣢ते꣣ व꣢सु꣣ म꣡र्ता꣢य दा꣣शु꣡षे꣢ । ई꣡शा꣢नो꣣ अ꣡प्र꣢तिष्कुत꣣ इ꣡न्द्रो꣢ अ꣣ङ्ग꣢ ॥३८९॥
स्वर सहित पद पाठयः꣢ । ए꣡कः꣢꣯ । इत् । वि꣣द꣡य꣢ते । वि꣣ । द꣡य꣢꣯ते । व꣡सु꣢꣯ । म꣡र्ता꣢꣯य । दा꣣शु꣡षे꣢ । ई꣡शा꣢꣯नः । अ꣡प्र꣢꣯तिष्कुतः । अ । प्र꣣तिष्कुतः । इ꣡न्द्रः꣢꣯ । अ꣣ङ्ग꣢ ॥३८९॥
स्वर रहित मन्त्र
य एक इद्विदयते वसु मर्ताय दाशुषे । ईशानो अप्रतिष्कुत इन्द्रो अङ्ग ॥३८९॥
स्वर रहित पद पाठ
यः । एकः । इत् । विदयते । वि । दयते । वसु । मर्ताय । दाशुषे । ईशानः । अप्रतिष्कुतः । अ । प्रतिष्कुतः । इन्द्रः । अङ्ग ॥३८९॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 389
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 5; मन्त्र » 9
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 4;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 5; मन्त्र » 9
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 4;
Acknowledgment
विषय - परमेश्वराचे धनगातृत्व कसे आहे ?
शब्दार्थ -
(यः) जो (एकः इत्) एक वा अद्वितीय आहे आणि (दाशुषे मर्त्याय) आपले धन इतरांच्या कल्याणासाठी देणाऱ्या माणसासाठी (वसु) जो धनसंपदा (विदयते) विशेषत्वाने देतो, (अड्ग) हे बन्धो, त्यालाच तू (ईशानः) एकक ब्रह्मांडाचा अधीश्वर मान (अप्रतिष्कुतः) कोणीही त्याचा प्रतिकार वा समता करू शकत अथवा तो कधीही डगमगणारा नसून त्याचेच नाव (इंद्र) इंद्र परमेश्वर आहे.।। ९।।
भावार्थ - परमेश्वर एक वा केवळ एक असून कोणीही त्याच्यापेक्षा अधिक वा समानदेखील नाही. तो धन संपत्तीदाता असून जो कोणी माणूस आपले धन परोपकारासाठी देतो. परमेश्वर त्याला अधिकाधिक धन प्रदान करतो.।। ९।।
इस भाष्य को एडिट करें