Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 579
ऋषिः - ऊर्ध्वसद्मा आङ्गिरसः
देवता - पवमानः सोमः
छन्दः - ककुप्
स्वरः - ऋषभः
काण्ड नाम - पावमानं काण्डम्
0
अ꣣भि꣢ द्यु꣣म्नं꣢ बृ꣣ह꣢꣫द्यश꣣ इ꣡ष꣢स्पते दिदी꣣हि꣡ दे꣢व देव꣣यु꣢म् । वि꣡ कोशं꣢꣯ मध्य꣣मं꣡ यु꣢व ॥५७९॥
स्वर सहित पद पाठअ꣣भि꣢ । द्यु꣣म्न꣢म् । बृ꣣ह꣢त् । य꣡शः꣢꣯ । इ꣡षः꣢꣯ । प꣣ते । दिदीहि꣢ । दे꣣व । देवयु꣢म् । वि । को꣡श꣢꣯म् । म꣣ध्यम꣢म् । यु꣣व ॥५७९॥
स्वर रहित मन्त्र
अभि द्युम्नं बृहद्यश इषस्पते दिदीहि देव देवयुम् । वि कोशं मध्यमं युव ॥५७९॥
स्वर रहित पद पाठ
अभि । द्युम्नम् । बृहत् । यशः । इषः । पते । दिदीहि । देव । देवयुम् । वि । कोशम् । मध्यमम् । युव ॥५७९॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 579
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 4; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 11;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 4; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 11;
Acknowledgment
विषय - पुन्हा तोच विषय (सोम परमेश्वराला प्रार्थना)
शब्दार्थ -
(इषः पते) अन्न, रक्त, धन, शक्ती, विज्ञान आदीचे स्वामी हे सोम परमेश्वर, (द्युम्नम्) तेज आणि (बृहद् यशः) महान कीर्ती (अभि) आम्हास प्राप्त होईल, असे करा. हे (देव) दान करणे, चमकणे वा दीप्तीमंत करणे आदी दिव्य कर्म करणारे असे हे भगवन्, आपण (देवयुम्) दिव्य गुणांची कामना करणाऱ्या मला (दीदीहि) दिव्यगुणांनी सुशोभित करा. माझ्या (मध्यमम्) मध्यम (कोशम्) कोशाला, म्हणजे मनोमय कोशाला (वि युव) उघडे करा, ज्यायोगे मी तो कोश पार करून वरच्या विज्ञानामय कोशात व अंतिम आनंदमय कोशात प्रविष्ट होऊ शकेन ।।२।।
भावार्थ - जसे मेघरूप मध्यम कोश उघडल्यामुळे वरचा सूर्यप्रकाश प्राप्त होत असतो, तद्वत पाच कोशातील मध्यम मनोमय कोश उघडल्याने विज्ञानमय आणि आनंदमय कोशाची विपुल समृद्ध प्राप्त होते, नसता योगसाधक मनोमय कोशातच रममाण होऊन थांबतो।।२।।
इस भाष्य को एडिट करें