शब्दार्थ -
हे (अद्रिवः) मेघमंडळाचे स्वामी अथवा धर्ममेघ-समाधीत सहाय्यक असलेले परमेश्वर, (यत्) ज्याअर्थी (पूर्वस्य) श्रेष्ठ (ते) तुमच्या (अंशीः) तेजाची एक किरणदेखील (मदाय) (भक्तासाठी वा योगीसाठी) आनंददायक असते, त्यामुळे हे (वसो) निवासक प्रभो (नः) मला/आम्हांला (सुम्ने) मोक्षाच्या सुखात (आ घेहि) स्थित करा. हे (शविष्ठ) बलिष्ठ परमेश्वर, (पूर्तिः) तुमच्याकडून मिळालेले पूर्णत्व (शस्यते) सर्वांद्वारे प्रशंसित होते (तुम्ही दिलेले सर्व श्रेष्ठ व पूर्ण म्हणूनच प्रशंसनीय असते) (शक्रः) सर्वशनितमान असे तुम्ही (नूनम्) निश्चयच आज (वशीहि) माझे वशकर्ता झाला आहात (मला तुम्ही पूर्ण आश्रय दिला आहे) (तत्) यामुळे तुमचा वशवर्ती मी (नव्यम्) मनुष्याला सदा नवीन वाटणाऱ्या पुत्रैषणा, वित्तैषणा, लोकैषणा वा सर्व लौकिक कामनांचा त्याग करून (संन्दसे) सर्वस्व त्याग करीत आहे. आणि आता सन्यास-आश्रमात प्रविष्ट होत आहे. त्या आश्रमात असताना (नव्यम्) स्तवनीय इन्द्र परमेश्वराला (सन्यसे) हृदयात धारण करीत आहे (मी त्यास कधीही विसरणार नाही) श्लेषाद्वारे ‘नव्यम्’ व ‘सन्यसे’ या दोन शब्दांचा हा दुसरा अर्थही घेता येतो.।।८।।

भावार्थ - भोग-विलास वरकरणी रमणीय वाटतो, पण तसा तो नसतो. जे लोक त्या सुखोपभोगाचा त्याग करून, संन्यासाश्रमात प्रविष्ट होऊन निष्काम लोकसेवा करतात, त्यास व्रत मानतात, ते धन्य आहेत. ते एकाप्रकारे ब्रह्मातच लीन असतात.।।८।।

इस भाष्य को एडिट करें