English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 3/ मन्त्र 1
सूक्त - अङ्गिराः
देवता - भैषज्यम्, आयुः, धन्वन्तरिः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - आस्रावभेषज सूक्त
अ॒दो यद॑व॒धाव॑त्यव॒त्कमधि॒ पर्व॑तात्। तत्ते॑ कृणोमि भेष॒जं सुभे॑षजं॒ यथास॑सि ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒द: । यत् । अ॒व॒ऽधाव॑ति । अ॒व॒त्ऽकम् । अधि॑ । पर्व॑तात् । तत् । ते॒ । कृ॒णो॒मि॒ । भे॒ष॒जम् । सुऽभे॑षजम् । यथा॑ । अस॑सि ॥३.१॥
स्वर रहित मन्त्र
अदो यदवधावत्यवत्कमधि पर्वतात्। तत्ते कृणोमि भेषजं सुभेषजं यथाससि ॥
स्वर रहित पद पाठअद: । यत् । अवऽधावति । अवत्ऽकम् । अधि । पर्वतात् । तत् । ते । कृणोमि । भेषजम् । सुऽभेषजम् । यथा । अससि ॥३.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 3; मन्त्र » 1
मन्त्र विषय - শারীরিকমানসিকরোগনাশোপদেশঃ
भाषार्थ -
(অদঃ) এই (যৎ) যে সংগতিযোগ্য ব্রহ্ম (অবৎকম্) নিত্য প্রবাহিত জলপ্রবাহ [এর সমান] (পর্বতাৎ অধি) পর্বতের উপর থেকে (অবধাবতি) নীচের দিকে দৌড়ে আসে/ধাবিত হয়। [হে ঔষধ !] (তৎ) সেই [ব্রহ্মকে] (তে) তোমার জন্য (ভেষজম্) ঔষধ (কৃণোমি) আমি করি, (যথা) যাতে (সুভেষজম্) উত্তম ঔষধ (অসসি) তুমি হও ॥১॥
भावार्थ - হিমবান পর্বত থেকে নদী-সমূহ গ্রীষ্ম ঋতুতেও প্রবাহিত হয় এবং অন্ন আদি ঔষধিকে সবুজ করে বিবিধ প্রকারে জগতের পোষণ করে, এইভাবে ঔষধির ঔষধ, সেই ব্রহ্ম সকলের হৃদয়ে ব্যাপক হচ্ছেন। সব মনুষ্য ব্রহ্মচর্যসেবন ও সুবিধাগ্রহণ দ্বারা শারীরিক ও মানসিক রোগের নিবৃত্তি করে সদা উপকারী হোক এবং আনন্দ ভোগ করুক ॥১॥
इस भाष्य को एडिट करें