Loading...
अथर्ववेद > काण्ड 20 > सूक्त 91

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 91/ मन्त्र 12
    सूक्त - अयास्यः देवता - बृहस्पतिः छन्दः - त्रिष्टुप् सूक्तम् - सूक्त-९१

    इन्द्रो॑ म॒ह्ना म॑ह॒तो अ॑र्ण॒वस्य॒ वि मू॒र्धान॑मभिनदर्बु॒दस्य॑। अह॒न्नहि॒मरि॑णात्स॒प्त सिन्धू॑न्दे॒वैर्द्या॑वापृथिवी॒ प्राव॑तं नः ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इन्द्र॑: । म॒ह्ना । म॒ह॒त: । अ॒र्ण॒वस्य॑ । वि । मू॒र्धान॑म् । अ॒भि॒न॒त् । अ॒र्बु॒दस्य॑ ॥ अह॑न् । अहि॑म् । अरि॑णात् । स॒प्त । सिन्धू॑न् । दे॒वै: । द्या॒वा॒पृ॒थि॒वी॒ इति॑ । प्र । अ॒व॒त॒म् । न॒: ॥९१.१२॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इन्द्रो मह्ना महतो अर्णवस्य वि मूर्धानमभिनदर्बुदस्य। अहन्नहिमरिणात्सप्त सिन्धून्देवैर्द्यावापृथिवी प्रावतं नः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इन्द्र: । मह्ना । महत: । अर्णवस्य । वि । मूर्धानम् । अभिनत् । अर्बुदस्य ॥ अहन् । अहिम् । अरिणात् । सप्त । सिन्धून् । देवै: । द्यावापृथिवी इति । प्र । अवतम् । न: ॥९१.१२॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 91; मन्त्र » 12

    भाषार्थ -
    (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [মহান ঐশ্বর্যযুক্ত পরমাত্মা] (মহ্না) নিজের মহিমা দ্বারা (মহতঃ) বিশাল (অর্ণবস্য) গতিযুক্ত [বা জলযুক্ত] (অর্বুদস্য) হিংসকের [অথবা মেঘের সমান অন্ধকার বিস্তারকারী শত্রুর] (মূর্ধানম্) শিরকে (বি অভিনৎ) ছিন্ন ভিন্ন করেছেন, সেই [পরমাত্মা] (অহিম্) সর্বত্র চলনশক্তি সম্পন্ন মেঘে (অহন্) ব্যাপ্ত এবং (সপ্ত) সপ্ত (সিন্ধূন্) প্রবাহমান সমুদ্র [এর সমান ভূর্ আদি সপ্ত অবস্থাযুক্ত সকল লোকসমূহকে] (অরিণাৎ) চালনা/নিয়ন্ত্রণ করেছেন, (দ্যাবাপৃথিবী) হে আকাশ ও ভূমি ! (দেবৈঃ) উত্তম গুণের সহিত (নঃ) আমাদের (প্র অবতম্) প্রকর্ষরূপে রক্ষা করো॥১২॥

    भावार्थ - পরমাত্মা নিজের অনন্ত সামর্থ্য দ্বারা বিশাল বিশাল বিঘ্ন দূর করে সমস্ত সংসারের রক্ষা করেন, সেই প্রসিদ্ধ জগদীশ্বরের কৃপায় ধর্মাত্মাগণ বলবান্ হয়ে দুষ্টদের দমন করে আনন্দ প্রাপ্ত করে ॥১২॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top