Loading...
अथर्ववेद > काण्ड 3 > सूक्त 10

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 10/ मन्त्र 9
    सूक्त - अथर्वा देवता - ऋतवः छन्दः - अनुष्टुप् सूक्तम् - रायस्पोषप्राप्ति सूक्त

    ऋ॒तून्य॑ज ऋतु॒पती॑नार्त॒वानु॒त हा॑य॒नान्। समाः॑ संवत्स॒रान्मासा॑न्भू॒तस्य॒ पत॑ये यजे ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ऋ॒तून् । य॒जे॒ । ऋ॒तु॒ऽपती॑न् । आ॒र्त॒वान् । उ॒त । हा॒य॒नान् । समा॑: । स॒म्ऽव॒त्स॒रान् । मासा॑न् । भू॒तस्‍य॑ । पत॑ये । य॒जे॒ ॥१०.९॥


    स्वर रहित मन्त्र

    ऋतून्यज ऋतुपतीनार्तवानुत हायनान्। समाः संवत्सरान्मासान्भूतस्य पतये यजे ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    ऋतून् । यजे । ऋतुऽपतीन् । आर्तवान् । उत । हायनान् । समा: । सम्ऽवत्सरान् । मासान् । भूतस्‍य । पतये । यजे ॥१०.९॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 10; मन्त्र » 9

    भाषार्थ -
    (ঋতূন্) ঋতু-সমূহ, (ঋতুপতীন্) ঋতুর স্বামীগণ [সূর্য, বায়ু, পৃথিব্যাদি], (আর্তবান্) ঋতুসমূহে উৎপন্ন (হায়নান্) প্রাপ্তি যোগ্য চাল আদি পদার্থ দিয়ে (সংবৎসরান্) যথাবিধি নিবাস প্রদানকারী (মাসান্) কর্মের পরিমাপক মাস (উত) এবং (সমাঃ) সমস্ত অনুকূল ক্রিয়াকে (ভূতস্য) সত্তা প্রাপ্ত জগতের (পতয়ে) পতির প্রতি (যজে যজে) আমি বার-বার অর্পণ করি॥৯॥

    भावार्थ - তত্ত্বজ্ঞানী পুরুষ গ্রীষ্ম, বর্ষা, শীতাদি ঋতুসমূহ এবং সেগুলোর কারণ সূর্য, চন্দ্র, বায়ু, পৃথিব্যাদি ও সংসারের অন্য পদার্থসমূহ এবং ক্রিয়া-সমূহের আদি কারণ জগৎ পিতা পরমেশ্বরকে মান্য করে এবং উনার প্রতি ধন্যবাদ জ্ঞাপন করে ॥৯।।

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top