पदार्थः -
(विभ्राट्) विशेषेण भ्राजमानः सूर्यः। [भ्राजृ दीप्तौ। विशेषेण भ्राजते इति विभ्राट्।] (यज्ञपतौ) यजमाने (अविह्रुतम्) अकुटिलम्। [ह्वृ कौटिल्ये भ्वादिः। ‘ह्रु ह्वरेश्छन्दसि।’ अ० ७।२।३१ इत धातोर्हुः आदेशः।] (आयुः) आयुष्यम् (दधत्) प्रयच्छन् (बृहत्) महत् (सोम्यम्) सोमाद्योषधिरसमयम्। [‘मये च।’ अ० ४।४।१३८ इति मयडर्थे यः प्रत्ययः] (मधु) उदकम्। [मधु इति उदकनामसु पठितम्। निघं० १।१२।] (पिबतु) आचामतु। (वातजूतः) वातेन सूत्रात्मकेन प्राणेन जूतः प्रेरितः (यः) सूर्यः (त्मना) आत्मना (अभि रक्षति) विश्वं सौरमण्डलम् परित्रायते, (प्रजाः) जडचेनात्मिकाः (पिपर्ति) पालयति पूरयति च, (बहुधा) अनेकधा (विराजति) विशेषण दीप्यते च, प्रतिमासं नवनवरूपधारणात्, [तथा चोच्यते ‘द्वादशः आदित्याः।’ काठ० सं० २१।५ इति] ॥१॥२

भावार्थः - जगदीश्वरस्यैवायं महिमा यत् तेन वृष्टिकर्ता परमोपकर्त्ता तेजोगोलकः सूर्यलोको विरचित इति ॥१॥

इस भाष्य को एडिट करें