यजुर्वेद - अध्याय 39/ मन्त्र 7
ऋषिः - दीर्घतमा ऋषिः
देवता - मरुतो देवताः
छन्दः - भुरिग्गायत्री
स्वरः - षड्जः
4
उ॒ग्रश्च॑ भी॒मश्च॒ ध्वान्तश्च॒ धुनि॑श्च।सा॒स॒ह्वाँश्चा॑भियु॒ग्वा च॑ वि॒क्षिपः॒ स्वाहा॑॥७॥
स्वर सहित पद पाठउ॒ग्रः। च॒। भी॒मः। च॒। ध्वा᳖न्त॒ इति॒ धुऽआ॑न्तः। च॒। धुनिः॑। च॒ ॥ सा॒स॒ह्वान्। स॒स॒ह्वानिति॑ सस॒ह्वान्। च॒। अ॒भि॒यु॒ग्वेत्य॑भिऽयु॒ग्वा। च॒। वि॒क्षिप॒ इति॑ वि॒क्षिपः॑। स्वाहा॑ ॥७ ॥
स्वर रहित मन्त्र
उग्रश्च भीमश्च ध्वान्तश्च धुनिश्च । सासह्वाँश्चाभियुग्वा च विक्षिपः स्वाहा ॥
स्वर रहित पद पाठ
उग्रः। च। भीमः। च। ध्वान्त इति धुऽआन्तः। च। धुनिः। च॥ सासह्वान्। ससह्वानिति ससह्वान्। च। अभियुग्वेत्यभिऽयुग्वा। च। विक्षिप इति विक्षिपः। स्वाहा॥७॥
भावार्थ - हे माणसांनो ! जे जीव पापाचरणी असतात ते उग्र व कठोर असतात व जे धर्मात्मा असतात ते शांत असतात. काही भयभीत करणारे तर काही निर्भय असतात. काही अविद्यायुक्त अंधःकारात असतात तर काही योगी व विद्वान वगैरे ज्ञान प्रकाशात असतात. जितेंद्रिय नसलेले चंचल व जितेंद्रिय असलेले चंचलतारहित असतात. याप्रमाणे आपापल्या कर्मफलांना भोगत, सहन करत अस्थिरपणे (इकडे-तिकडे भटकत) या जगात जीव भ्रमण करत असतात हे जाणा.
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal