Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 16
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 16/ मन्त्र 57
    ऋषिः - परमेष्ठी प्रजापतिर्वा देवा ऋषयः देवता - रुद्रा देवताः छन्दः - निचृदार्ष्यनुस्टुप् स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    नील॑ग्रीवाः शिति॒कण्ठाः॑ श॒र्वाऽअ॒धः क्ष॑माच॒राः। तेषा॑ सहस्रयोज॒नेऽव॒ धन्वा॑नि तन्मसि॥५७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    नील॑ग्रीवा॒ इति॒ नील॑ऽग्रीवाः। शि॒ति॒कण्ठा॒ इति॑ शिति॒ऽकण्ठाः॑। श॒र्वाः। अ॒धः। क्षमाचरा इति॑ क्षमाऽच॒राः। तेषा॑म्। स॒ह॒स्र॒यो॒ज॒न इति॑ सहस्रऽयोज॒ने। अव॑। धन्वा॑नि। त॒न्म॒सि॒ ॥५७ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    नीलग्रीवाः शितिकण्ठाः शर्वा अधः क्षमाचराः । तेषाँ सहस्रयोजने व धन्वानि तन्मसि ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    नीलग्रीवा इति नीलऽग्रीवाः। शितिकण्ठा इति शितिऽकण्ठाः। शर्वाः। अधः। क्षमाचरा इति क्षमाऽचराः। तेषाम्। सहस्रयोजन इति सहस्रऽयोजने। अव। धन्वानि। तन्मसि॥५७॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 16; मन्त्र » 57
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে মনুষ্যগণ! যে সব (নীলগ্রীবাঃ) নীল গ্রীবা যুক্ত তথা (শিতিকণ্ঠাঃ) শ্বেত কণ্ঠ যুক্ত (শর্বাঃ) হিংসক জীব এবং (অধঃ) নীচের অথবা (ক্ষমাচরাঃ) পৃথিবীতে গমনশীল জীব, (তেষাম্) তাহাদের (সহস্রয়োজনে) সহস্র যোজনের দেশে দূর করিবার জন্য (ধন্বানি) ধনুগুলিকে আমরা (অব, তন্মসি) বিস্তুৃত করি ॥ ৫৭ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । মনুষ্যদিগের উচিত যে, যে বায়ু ভূমি হইতে আকাশ এবং আকাশ হইতে ভূমিতে যাতায়াত করে তাহাদের মধ্যে যে সমস্ত অগ্নি ও পৃথিবী আদির অবয়ব থাকে তাহাদেরকে জান এবং উপযোগে আনিয়া কার্য্য সিদ্ধ কর ॥ ৫৭ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - নীল॑গ্রীবাঃ শিতি॒কণ্ঠাঃ॑ শ॒র্বাऽঅ॒ধঃ ক্ষ॑মাচ॒রাঃ ।
    তেষা॑ᳬं সহস্রয়োজ॒নেऽব॒ ধন্বা॑নি তন্মসি ॥ ৫৭ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - নীলগ্রীবা ইত্যস্য পরমেষ্ঠী প্রজাপতির্বা দেবা ঋষয়ঃ । রুদ্রা দেবতাঃ ।
    নিচৃদার্ষ্যনুষ্টুপ্ ছন্দঃ । গান্ধারঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top