Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 41
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - प्रजा देवता छन्दः - अनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    6

    अ॒र्द्ध॒मा॒साः परू॑षि ते॒ मासा॒ऽआच्छ्॑यन्तु॒ शम्य॑न्तः।अ॒हो॒रा॒त्राणि॑ म॒रुतो॒ विलि॑ष्टꣳ सूदयन्तु ते॥४१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒र्द्ध॒मा॒सा इत्य॑र्द्धमा॒साः। परू॑ꣳषि। ते॒। मासाः॑। आ। छ्यन्तु॒। शम्य॑न्तः। अ॒हो॒रा॒त्राणि॑। म॒रुतः॑। विलि॑ष्ट॒मिति॒ विऽलि॑ष्टम्। सू॒द॒य॒न्तु॒। ते॒ ॥४१ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    अर्धमासाः परूँषि ते मासाऽआच्छ्यन्तु शम्यन्तः । अहोरात्राणि मरुतो विलिष्टँ सूदयन्तु ते ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    अर्द्धमासा इत्यर्द्धमासाः। परूꣳषि। ते। मासाः। आ। छ्यन्तु। शम्यन्तः। अहोरात्राणि। मरुतः। विलिष्टमिति विऽलिष्टम्। सूदयन्तु। ते॥४१॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 41
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে বিদ্যার্থীগণ ! (অহোরাত্রাণি) দিন রাত্রি (অর্দ্ধমাসাঃ) কৃষ্ণ শুক্ল পক্ষ এবং (মাসাঃ) চৈত্রাদি মাস যেমন আয়ু কর্ত্তন করে সেইরূপ (তে) তোমার (পরূংষি) কঠোর বচনকে (শম্যন্তঃ) শান্তি দিয়া (মরুতঃ) উত্তম মনুষ্ট দুষ্ট কর্মের (আচ্ছ্যন্তু) বিনাশ করিবে এবং (তে) তোমার (বিলিষ্টম্) অল্প কুব্যসনকেও দূর করিবে ॥ ৪১ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যে মাতা-পিতা অধ্যাপক ও উপদেশক তথা অতিথিগণ বালকদের দুষ্ট গুণগুলিকে নিবৃত্ত না করে তাহা হইলে তাহারা শিষ্ট অর্থাৎ উত্তম কখনও হইবে না ॥ ৪১ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - অ॒র্দ্ধ॒মা॒সাঃ পরূ॑ᳬंষি তে॒ মাসা॒ऽআ চ্ছ্য॑ন্তু॒ শম্য॑ন্তঃ ।
    অ॒হো॒রা॒ত্রাণি॑ ম॒রুতো॒ বিলি॑ষ্টꣳ সূদয়ন্তু তে ॥ ৪১ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - অর্দ্ধমাসা ইত্যস্য প্রজাপতির্ঋষিঃ । প্রজা দেবতা । অনুষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    গান্ধারঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top