Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 23
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 43
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - राजा देवता छन्दः - अनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    द्यौस्ते॑ पृथि॒व्यन्तरि॑क्षं वा॒युश्छि॒द्रं पृ॑णातु ते।सूर्य॑स्ते॒ नक्ष॑त्रैः स॒ह लो॒कं कृ॑णोतु साधु॒या॥४३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    द्यौः। ते॒। पृ॒थि॒वी। अ॒न्तरि॑क्षम्। वा॒युः। छि॒द्रम्। पृ॒णा॒तु॒। ते॒। सूर्यः॑। ते। नक्ष॑त्रैः। स॒ह। लो॒कम्। कृ॒णो॒तु॒। सा॒धु॒येति॑ साधु॒ऽया ॥४३ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    द्यौस्ते पृथिव्यन्तरिक्षँवायुश्छिद्रम्पृणातु ते । सूयस्ते नक्षत्रैः सह लोकङ्कृणोतु साधुया ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    द्यौः। ते। पृथिवी। अन्तरिक्षम्। वायुः। छिद्रम्। पृणातु। ते। सूर्यः। ते। नक्षत्रैः। सह। लोकम्। कृणोतु। साधुयेति साधुऽया॥४३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 43
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে অধ্যায়নকারিণীও অধ্যাপনকারিণী স্ত্রী ! যেমন (দ্যৌঃ) প্রকাশরূপ বিদ্যুৎ (পৃথিবী) ভূমি (অন্তরিক্ষম্) আকাশ (বায়ুঃ) পবন (সূর্য়্যঃ) সূর্য্যলোক ও (নক্ষত্রৈঃ) নক্ষত্রগণের (সহ) সহ চন্দ্রলোক (তে) তোমার (ছিদ্রম্) প্রত্যেক ইন্দ্রিয়কে (পৃণাতু) সুখ দিবে (তে) তোমার ব্যবহারকে প্রতিপন্ন করিবে, (তে) তোমার (সাধুয়া) উত্তম সত্য (লোকম্) দেখিবার যোগ্য লোককে (কৃণোতু) প্রতিপন্ন করুক ॥ ৪৩ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যেমন পৃথিবী আদি সুখদাতা এবং সূর্য্যাদি পদার্থ প্রকাশকারী হয় সেইরূপ অধ্যাপনকারী এবং উপদেশকারীগণ অথবা অধ্যাপিকা ও উপদেশিকা স্ত্রী সকলকে সত্য মার্গে স্থাপন করিয়া বিদ্যার আলোকে উৎপন্ন করিবে ॥ ৪৩ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - দ্যৌস্তে॑ পৃথি॒ব্য᳕ন্তরি॑ক্ষং বা॒য়ুশ্ছি॒দ্রং পৃ॑ণাতু তে ।
    সূর্য়॑স্তে॒ নক্ষ॑ত্রৈঃ স॒হ লো॒কং কৃ॑ণোতু সাধু॒য়া ॥ ৪৩ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - দ্যৌরিত্যস্য প্রজাপতির্ঋষিঃ । রাজা দেবতা । অনুষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    গান্ধারঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top