Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 29
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 41
    ऋषिः - भारद्वाज ऋषिः देवता - वीरा देवताः छन्दः - निचृत् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    18

    तेऽआ॒चर॑न्ती॒ सम॑नेव॒ योषा॑ मा॒तेव॑ पु॒त्रं बि॑भृतामु॒पस्थे॑। अप॒ शत्रू॑न् विध्यता संविदा॒नेऽआर्त्नी॑ऽइ॒मे वि॑ष्फु॒रन्ती॑ऽअ॒मित्रा॑न्॥४१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    तेऽइति॒ ते। आ॒चर॑न्ती॒ इत्या॒ऽचर॑न्ती। सम॑ने॒वेति॒ सम॑नाऽइव। योषा॑। मा॒तेवेति॑ मा॒ताऽइ॑व। पु॒त्रम्। बि॒भृ॒ता॒म्। उ॒पस्थ॒ इत्यु॒पऽस्थे॑। अप॑। शत्रू॑न्। वि॒ध्य॒ता॒म्। सं॒वि॒दा॒ने इति॑ स्ऽविदा॒ने। आर्त्नी॒ऽइत्या॑र्त्नी॑। इ॒मेऽइती॒मे। वि॒ष्फु॒रन्ती॑। वि॒स्फु॒रन्ती॒ इति॑ विऽस्फु॒रन्ती॑। अ॒मित्रा॑न् ॥४१ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    तेऽआचरन्ती समनेव योषा मातेव पुत्रम्बिभृतामुपस्थे । अप शत्रून्विध्यताँ सँविदाने आर्त्नीऽइमे विष्पुरन्तीऽअमित्रान् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    तेऽइति ते। आचरन्ती इत्याऽचरन्ती। समनेवेति समनाऽइव। योषा। मातेवेति माताऽइव। पुत्रम्। बिभृताम्। उपस्थ इत्युपऽस्थे। अप। शत्रून्। विध्यताम्। संविदाने इति स्ऽविदाने। आर्त्नीऽइत्यार्त्नी। इमेऽइतीमे। विष्फुरन्ती। विस्फुरन्ती इति विऽस्फुरन्ती। अमित्रान्॥४१॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 41
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে বীর পুরুষগণ ! দুইটি ধনুকের প্রত্যঞ্চা (যোষা) বিদুষী (সমনেব) প্রাণের সমান সম্যক্ পতিকে প্রিয় স্ত্রী স্বপতিকে এবং (মাতেব) যেমন মাতা (পুত্রম্) স্বীয় সন্তানকে (বিভূতাম্) ধারণ করিবে সেইরূপ (উপস্থে) সমীপে (আচরন্তী) ভালমত প্রাপ্ত (শত্রূন্) শত্রুদিগকে (অপ) (বিধ্যতাম্) দূর পর্যন্ত তাড়না করিবে (ইমে) এই সব (সংবিদানে) সম্যক্ প্রকার বিজ্ঞানের নিমিত্ত (আর্ত্নী) প্রাপ্ত (অমিত্রান্) শত্রুদিগকে (বিষ্ফুরন্তী) বিশেষ করিয়া চলায়মান করে – বর্ত্তমান (তে) সেই উভয়ের যথাবৎ সম্যক্ প্রয়োগ কর অর্থাৎ তাহাদিগকে কর্মে ব্যবহার কর ॥ ৪১ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- এই মন্ত্রে দুইটি উপমালঙ্কার আছে । যেমন হৃদয়ের প্রিয় স্ত্রী পতিকে এবং বিদুষী মাতা স্বীয় পুত্রকে সম্যক্ প্রকার পুষ্ট করে সেইরূপ সম্যক্ প্রসিদ্ধ ব্যবহারোপযোগী ধনুককে দুইটি প্রত্যঞ্চা শত্রুদিগকে পরাজিত করিয়া বীরদেরকে প্রসন্ন করে ॥ ৪১ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - তেऽআ॒চর॑ন্তী॒ সম॑নেব॒ য়োষা॑ মা॒তেব॑ পু॒ত্রং বি॑ভৃতামু॒পস্থে॑ । অপ॒ শত্রূ॑ন্ বিধ্যতাᳬं সংবিদা॒নেऽআর্ত্নী॑ऽই॒মে বি॑ষ্ফু॒রন্তী॑ऽঅ॒মিত্রা॑ন্ ॥ ৪১ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ত আচরন্তী ইত্যস্য ভারদ্বাজ ঋষিঃ । বীরা দেবতাঃ । ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top