पदार्थ -

પદાર્થ : (अग्ने) હે તેજઃસ્વરૂપ પરમાત્મન્ ! (तत् द्युम्नम् आभर) તે તેજસ્વી યશ - યશરૂપી બળને સમગ્ર રૂપથી - પૂર્ણરૂપથી ભરી દે છે (यत्) જે (जनस्य अत्रिणं कं चित् मन्युं दूढ्यम्) અન્ય મનુષ્યના મારા પ્રત્યે કરેલા ઘાતક પાપકર્મને , ક્રોધને , ક્રોધિત વાણીને તથા દુશ્ચિંતન દૂર્વિચારને (सदने सासाहा) મારા હૃદયગૃહમાં પૂર્ણરૂપથી સહી શકે ; દબાવી શકે તથા (जनस्य कं चित् मन्युं दुर्धियम् अत्रिणम्) અન્ય મનુષ્યના પ્રત્યે ક્રોધ અને દૂર્વિચાર જે મારું ભક્ષણ કરનાર છે , તેને (सदने सासाह) મારા હૃદયગૃહ પૂર્ણરૂપથી દબાવી શકે - જરાપણ ક્યારેય ઉત્પન્ન થવાનો અવસર ન મળી શકે , જેને હું અન્ય મનુષ્યના પ્રત્યે સદા ઉદ્વેગ રહિત અને વેર રહિત રહીને મારા શરીર અને અંતઃસ્થલને પુષ્ટ કરતો રહું. (૭)

भावार्थ -

ભાવાર્થ : ઉપાસકજન અથવા મુમુક્ષુએ પોતાનાં જીવનમાં પરમાત્માનાં તે યશોમય તેજને પૂર્ણરૂપથી ધારણ કરવું જોઈએ અથવા તેની યાચના કરવી જોઈએ , જેથી તેના પ્રત્યે કોઈ અન્ય મનુષ્યને માટે પાપકર્મ , ક્રોધિત વચન અને દુશ્ચિંતનને હૃદયમાં સહન કરી શકે , તેનું પ્રતિરોધ ઊઠે નહિ તથા અન્ય મનુષ્ય પ્રત્યે પણ પોતાનાથી થનારો ક્રોધ , વાણીનો દોષ , દુશ્ચિંતન જે મારું ભક્ષણ કરનાર છે , તેને મારા હૃદયમાં ન ઊઠવા દઊ. આવો ઉપાસક અથવા મુમુક્ષુ પોતાને નિરંતર ઉન્નત કરતો આગળ વધે છે. (૭)

इस भाष्य को एडिट करें