Loading...

सामवेद के मन्त्र

सामवेद - मन्त्रसंख्या 1319
ऋषिः - नृमेध आङ्गिरसः देवता - इन्द्रः छन्दः - बार्हतः प्रगाथः (विषमा बृहती, समा सतोबृहती) स्वरः - मध्यमः काण्ड नाम -
3

श्रा꣡य꣢न्त इव꣣ सू꣢र्यं꣣ वि꣡श्वेदिन्द्र꣢꣯स्य भक्षत । व꣡सू꣢नि जा꣣तो꣡ जनि꣢꣯मा꣣न्यो꣡ज꣢सा꣣ प्र꣡ति꣢ भा꣣गं꣡ न दी꣢꣯धिमः ॥१३१९॥

स्वर सहित पद पाठ

श्रा꣡य꣢꣯न्तः । इ꣣व । सू꣡र्य꣢꣯म् । वि꣡श्वा꣢꣯ । इत् । इ꣡न्द्र꣢꣯स्य । भ꣣क्षत । व꣡सू꣢꣯नि । जा꣣तः꣢ । ज꣡नि꣢꣯मानि । ओ꣡ज꣢꣯सा । प्र꣡ति꣢꣯ । भा꣣ग꣢म् । न । दी꣣धिमः ॥१३१९॥


स्वर रहित मन्त्र

श्रायन्त इव सूर्यं विश्वेदिन्द्रस्य भक्षत । वसूनि जातो जनिमान्योजसा प्रति भागं न दीधिमः ॥१३१९॥


स्वर रहित पद पाठ

श्रायन्तः । इव । सूर्यम् । विश्वा । इत् । इन्द्रस्य । भक्षत । वसूनि । जातः । जनिमानि । ओजसा । प्रति । भागम् । न । दीधिमः ॥१३१९॥

सामवेद - मन्त्र संख्या : 1319
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 5; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » ; सूक्त » 14; मन्त्र » 1
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 10; खण्ड » 10; सूक्त » 1; मन्त्र » 1
Acknowledgment

पदार्थ -

પદાર્થ : (सूर्यम् इव श्रायन्त) જેમ કિરણો સૂર્યને આશ્રિત રહે છે તેમ ઉપાસક ઇન્દ્ર પરમાત્માને આશ્રિત રહે છે. (इन्द्रस्य) પરમાત્માના (विश्वा जाता जनिमानि इत उ) સર્વ પ્રસિદ્ધ થયેલ - સાક્ષાત્ થયેલ , પ્રસિદ્ધ થનાર - સાક્ષાત્ થનાર અમૃતભોગ ધનોનો પણ અવશ્ય (भक्षत) સેવન કરવા ઇચ્છુક થયેલ પ્રાપ્ત કરવા ઈચ્છુક થયેલ (ओजसा भागं न प्रति दीधिमः) પોતાના આત્મિક બળ તેજ સ્વરૂપથી તે ભજનીય ઇન્દ્ર-ઐશ્વર્યવાન પરમાત્માનો અમે સાક્ષાત્ અનુભવ કરીએ. (૫)

 

भावार्थ -

ભાવાર્થ : જેમ કિરણો સૂર્યને આશ્રિત બનીને રહે છે , તેમ ઉપાસક મોક્ષમાં પરમાત્માને આશ્રિત થઈને રહે છે. પરમાત્માના સમસ્ત સાક્ષાત્ થયેલા અને થનારા અમૃત ભોગ ધનોને પણ અવશ્ય સેવન કરવાને ઇચ્છુક થયેલ - પ્રાપ્ત કરવાને ઇચ્છુક થયેલ પોતાના આત્મિક બળ , તેજ સ્વરૂપથી તે ભજનીય પરમાત્માનો અમે - ઉપાસકો સાક્ષાત્ અનુભવ કરીએ - કરી શકીએ. (૫)

इस भाष्य को एडिट करें
Top