English
अथर्ववेद - काण्ड 1/ सूक्त 11/ मन्त्र 1
सूक्त - अथर्वा
देवता - पूषादयो मन्त्रोक्ताः
छन्दः - पङ्क्तिः
सूक्तम् - नारीसुखप्रसूति सूक्त
वष॑ट्ते पूषन्न॒स्मिन्त्सूता॑वर्य॒मा होता॑ कृणोतु वे॒धाः। सिस्र॑तां॒ नार्यृ॒तप्र॑जाता॒ वि पर्वा॑णि जिहतां सूत॒वा उ॑ ॥
स्वर सहित पद पाठवष॑ट् । ते॒ । पू॒ष॒न् । अ॒स्मिन् । सूतौ॑ । अ॒र्य॒मा । होता॑ । कृ॒णो॒तु॒ । वे॒धा: । सिस्र॑ताम् । नारी॑ । ऋ॒तऽप्र॑जाता । वि । पर्वा॑णि । जि॒ह॒ता॒म् । सूत॒वै । ऊं इति॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
वषट्ते पूषन्नस्मिन्त्सूतावर्यमा होता कृणोतु वेधाः। सिस्रतां नार्यृतप्रजाता वि पर्वाणि जिहतां सूतवा उ ॥
स्वर रहित पद पाठवषट् । ते । पूषन् । अस्मिन् । सूतौ । अर्यमा । होता । कृणोतु । वेधा: । सिस्रताम् । नारी । ऋतऽप्रजाता । वि । पर्वाणि । जिहताम् । सूतवै । ऊं इति ॥
अथर्ववेद - काण्ड » 1; सूक्त » 11; मन्त्र » 1
पदार्थ -
(পূষন্) হে সর্ব পোষক পরমাত্মন! (তে) তোমার জন্য (বষট্) এই আহুতি প্রদান করিতেছি। (অস্মিন্) এই সময়ে (সূতৌ) সন্তানের জন্মকে (অর্রমা) ন্যায়বান (হোতা) দাতা (বেধাঃ) রচয়িতা (কৃণীতু) সম্পাদন করুন। (ঋত প্রজতা) পূর্ণ গর্ভবতী (নারী) স্ত্রী (সিস্প্রতাং) সাবধানে থাকুক (পূর্বাণি) অঙ্গ প্রত্যঙ্গ সমূহ (উ) ও (সূতবৈ) সন্তান উৎপাদন হেতু (বিজিহতাম্) কোমর হউক।।
भावार्थ - হে সর্ব পোষক পরমাত্মন! তোমার উদ্দেশেই আত্মনিবেদন করিতেছি। ন্যায়বান, দাতা, রচয়িতা পরমাত্মা এই সময় সন্তানের জন্ম বিধান করুন। পূর্ণ গর্ভা স্ত্রী সাবধানে থাকুক। ইহার অঙ্গ প্রতাঙ্গাদি সন্তানোৎপাদন হেতু কোমল হউক।।
প্রসব কালে আত্মীয়রা ঈশ্বর ভক্তির সহিত হোম করিয়া স্ত্রীকে প্রসন্ন করিবে। স্ত্রী শ্বাস প্রশ্বাস দ্বারা অতি সাবধানে অঙ্গকে কোমল রাখিবে। ইহাতে সন্তান শান্তির সহিত ভূমিষ্ঠ হইবে।।
मन्त्र (बांग्ला) - বর্ষট্ তে পূষন্নস্মিনৎ সূতাবয়মা হোতা কৃণীতু বেধাঃ । সিপ্রতাং নায়ত প্রজাতা বি পর্বাণি জিহতাং সূতবা উ।।
ऋषि | देवता | छन्द - অর্থবা। পৃষাদয়ো মন্তোক্তাঃ। পঙক্তিঃ
इस भाष्य को एडिट करें