Loading...
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 45/ मन्त्र 1
    ऋषिः - त्रिशोकः काण्वः देवता - इन्द्राग्नी छन्दः - गायत्री स्वरः - षड्जः

    आ घा॒ ये अ॒ग्निमि॑न्ध॒ते स्तृ॒णन्ति॑ ब॒र्हिरा॑नु॒षक् । येषा॒मिन्द्रो॒ युवा॒ सखा॑ ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    आ । घ॒ । ये । अ॒ग्निम् । इ॒न्ध॒ते । स्तृ॒णन्ति॑ । ब॒र्हिः । आ॒नु॒ष॒क् । येषा॑म् । इन्द्रः॑ । युवा॑ । सखा॑ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    आ घा ये अग्निमिन्धते स्तृणन्ति बर्हिरानुषक् । येषामिन्द्रो युवा सखा ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    आ । घ । ये । अग्निम् । इन्धते । स्तृणन्ति । बर्हिः । आनुषक् । येषाम् । इन्द्रः । युवा । सखा ॥ ८.४५.१

    ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 45; मन्त्र » 1
    अष्टक » 6; अध्याय » 3; वर्ग » 42; मन्त्र » 1

    पदार्थ -
    [१] (ये) = जो (घा) = निश्चय से (अग्निम्) = उस अग्रणी प्रभु को (आ इन्धते) = अपने अन्दर दीप्त करते हैं, वे (आनुषक्) = निरन्तर (बर्हिः) = वासनाशून्य हृदयासन को (स्तृणन्ति) = बिछाते हैं - अर्थात् हृदय को पवित्र कर पाते हैं। [२] ये वे होते हैं (येषां) = जिनका (इन्द्रः) = यह शत्रुओं का विद्राव करनेवाला प्रभु (युवा) = सब बुराइयों को पृथक् करनेवाला (सखा) = मित्र होता है।

    भावार्थ - भावार्थ- हम प्रभु के प्रकाश को देखने का प्रयत्न करें। हृदय को पवित्र बनाएँ। यही प्रभु की मित्रता की प्राप्ति का मार्ग है।

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top