यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 4
ऋषिः - मेधातिथिर्ऋषिः
देवता - अग्निर्देवता
छन्दः - भुरिगार्षी गायत्री
स्वरः - षड्जः
0
स॒मु॒द्रस्य॒ त्वाव॑क॒याग्ने॒ परि॑व्ययामसि। पा॒व॒कोऽअ॒स्मभ्य॑ꣳ शि॒वो भ॑व॥४॥
स्वर सहित पद पाठस॒मु॒द्रस्य॑। त्वा॒। अव॑कया। अग्ने॑। परि॑। व्य॒या॒म॒सि॒। पा॒व॒कः। अ॒स्मभ्य॑म्। शि॒वः। भ॒व॒ ॥४ ॥
स्वर रहित मन्त्र
समुद्रस्य त्वावकयाग्ने परि व्ययामसि । पावकोऽअस्मभ्यँशिवो भव ॥
स्वर रहित पद पाठ
समुद्रस्य। त्वा। अवकया। अग्ने। परि। व्ययामसि। पावकः। अस्मभ्यम्। शिवः। भव॥४॥
विषय - सैवाल के दृष्टान्त से राजा की रक्षा शक्ति का वर्णन ।
भावार्थ -
हे ( अग्ने ) अग्नि के समान शत्रुओं को भस्म करने हारे तेजस्विन् ! राजन् ! (समुद्रस्य अवकया ) समुद्र के भीतर जिस प्रकार 'अवका' नाम शैवाल से जिल प्रकार मेंडक जल जन्तु सुरक्षित रहते हैं उसी प्रकार समुद्र के समान गम्भीर जल के बीच में ( अवकया ) प्रजा के रक्षण करने की शक्ति से तुझे ( परि ) सब छोर से ( व्ययामसि ) विविध प्रकारों से हम प्रजाजन ही घेर लें । तू ( पावकः ) पवित्रकारक अग्नि के समान राष्ट्र को पवित्र करने वाला होकर ( अस्मभ्यम् ) हमारे लिये (शिवः भव) कल्याणकारी हो । शत० ९ । १ । २ । २०-२५ ॥
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - भुरिगार्षी गायत्री । षड्जः ॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal