English
ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 70/ मन्त्र 11
ऋषिः - सुमित्रो वाध्र्यश्चः
देवता - आप्रियः
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
आग्ने॑ वह॒ वरु॑णमि॒ष्टये॑ न॒ इन्द्रं॑ दि॒वो म॒रुतो॑ अ॒न्तरि॑क्षात् । सीद॑न्तु ब॒र्हिर्विश्व॒ आ यज॑त्रा॒: स्वाहा॑ दे॒वा अ॒मृता॑ मादयन्ताम् ॥
स्वर सहित पद पाठआ । अ॒ग्ने॒ । व॒ह॒ । वरु॑णम् । इ॒ष्टये॑ । नः॒ । इन्द्र॑म् । दि॒वः । म॒रुतः॑ । अ॒न्तरि॑क्षात् । सीद॑न्तु । ब॒र्हिः । विश्वे॑ । आ । यज॑त्राः । स्वाहा॑ । दे॒वाः । अ॒मृताः॑ । मा॒द॒य॒न्ता॒म् ॥
स्वर रहित मन्त्र
आग्ने वह वरुणमिष्टये न इन्द्रं दिवो मरुतो अन्तरिक्षात् । सीदन्तु बर्हिर्विश्व आ यजत्रा: स्वाहा देवा अमृता मादयन्ताम् ॥
स्वर रहित पद पाठआ । अग्ने । वह । वरुणम् । इष्टये । नः । इन्द्रम् । दिवः । मरुतः । अन्तरिक्षात् । सीदन्तु । बर्हिः । विश्वे । आ । यजत्राः । स्वाहा । देवाः । अमृताः । मादयन्ताम् ॥ १०.७०.११
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 70; मन्त्र » 11
अष्टक » 8; अध्याय » 2; वर्ग » 22; मन्त्र » 6
अष्टक » 8; अध्याय » 2; वर्ग » 22; मन्त्र » 6
विषय - अग्निवत् विद्वान् के कर्त्तव्य।
भावार्थ -
हे (अग्ने) तेजस्विन् ! अग्निवत् प्रकाशक ! तू (वरुणम्) सर्वश्रेष्ठ जन को, वरणीय प्रभु को (इष्टये) इष्ट सिद्धि और पूजादि के लिये (नः आ वह) हमें प्राप्त करा। (दिवः) आकाश से (नः) हमें (इन्द्रम्) सूर्य, विद्युत् को प्राप्त करा, (अन्तरिक्षात्) अन्तरिक्ष से (मरुतः) मरुतों, नाना वायुओं को प्राप्त करा। (विश्वे) सब (यजत्राः) परस्पर संगत होकर (बर्हिः) आसन पर विद्वानों के तुल्य इस लोक में विराजें। (अमृताः) समस्त जीवगण (स्वाहा) वाणी, उत्तम अन्नाहुति से (मादयन्ताम्) तृप्त हों। इति द्वाविंशो वर्गः॥
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - सुमित्रो वाध्र्यश्व ऋषिः। आप्रियो देवताः॥ छन्द:- १, २, ४, १० निचृत् त्रिष्टुप्। ३ पादनिचृत् त्रिष्टुप्। ५—७, ९, ११ त्रिष्टुप्। ८ विराट् त्रिष्टुप्॥ एकादशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें