Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 2 के सूक्त 33 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 2/ सूक्त 33/ मन्त्र 15
    ऋषिः - गृत्समदः शौनकः देवता - रुद्रः छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः

    ए॒वा ब॑भ्रो वृषभ चेकितान॒ यथा॑ देव॒ न हृ॑णी॒षे न हंसि॑। ह॒व॒न॒श्रुन्नो॑ रुद्रे॒ह बो॑धि बृ॒हद्व॑देम वि॒दथे॑ सु॒वीराः॑॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ए॒व । ब॒भ्रो॒ इति॑ । वृ॒ष॒भ॒ । चे॒कि॒ता॒न॒ । यथा॑ । दे॒व॒ । न । हृ॒णी॒षे । न । हंसि॑ । ह॒व॒न॒ऽश्रुत् । नः॒ । रु॒द्र॒ । इ॒ह । बो॒धि॒ । बृ॒हत् । व॒दे॒म॒ । वि॒दथे॑ । सु॒ऽवीराः॑ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    एवा बभ्रो वृषभ चेकितान यथा देव न हृणीषे न हंसि। हवनश्रुन्नो रुद्रेह बोधि बृहद्वदेम विदथे सुवीराः॥

    स्वर रहित पद पाठ

    एव। बभ्रो इति। वृषभ। चेकितान। यथा। देव। न। हृणीषे। न। हंसि। हवनऽश्रुत्। नः। रुद्र। इह। बोधि। बृहत्। वदेम। विदथे। सुऽवीराः॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 2; सूक्त » 33; मन्त्र » 15
    अष्टक » 2; अध्याय » 7; वर्ग » 18; मन्त्र » 5

    भावार्थ -
    हे ( बभ्रो ) लोहितवर्ण ! तेजस्विन् ! वा हे जगत् के भरण पोषण करने वाले ! हे ( वृषभ ) सर्वश्रेष्ट ! सुखों के वर्षक ! हे ( चेकितान ) ज्ञानवन् ! अन्यों को ज्ञान देने वाले ! ( यथा ) जिस कारण तू ( न हृणीषे ) न किसी का कोई पदार्थ हर, न कोप या अनादर कर ( न हंसि ) न किसी को दण्ड, वधादि कर प्रत्युत, ( नः ) हमारा ( हवन श्रुत् ) वचन, पुकार, देन लेन व्यवहार को सुनता हुआ, और उत्तम ज्ञान का श्रवण करता हुआ, (नः बोधि) हमारे सुखादि जान, हमें ज्ञान करा । हम ( सुवीराः ) उत्तम वीर्यवान् होकर ( विदथे ) ज्ञान प्राप्ति और धन प्राप्ति के संग्राम आदि काम में ( वृहत् वदेम ) बहुत उत्तम वचन कहें । इत्यष्टादशो वर्गः॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - गृत्समद ऋषिः॥ रुद्रो देवता ॥ छन्दः– १, ५, ९, १३, १४, १५ निचृत् त्रिष्टुप् । ३, ५, ६, १०, ११ विराट् त्रिष्टुप् । ४,८ त्रिष्टुप् । २, ७ पङ्क्तिः । १२, भुरिक् पङ्क्तिः ॥ पञ्चदशर्चं सूक्तम् ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top