Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 5 के सूक्त 41 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 41/ मन्त्र 18
    ऋषिः - अत्रिः देवता - विश्वेदेवा: छन्दः - जगती स्वरः - निषादः

    तां वो॑ देवाः सुम॒तिमू॒र्जय॑न्ती॒मिष॑मश्याम वसवः॒ शसा॒ गोः। सा नः॑ सु॒दानु॑र्मृ॒ळय॑न्ती दे॒वी प्रति॒ द्रव॑न्ती सुवि॒ताय॑ गम्याः ॥१८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ताम् । वः॒ । दे॒वाः॒ । सु॒ऽम॒तिम् । ऊ॒र्जय॑न्तीम् । इष॑म् । अ॒श्या॒म॒ । व॒स॒वः॒ । शसा॑ । गोः । सा । नः॒ । सु॒ऽदानुः॑ । मृ॒ळय॑न्ती । दे॒वी । प्रति॑ । द्रव॑न्ती । सु॒वि॒ताय॑ । ग॒म्याः॒ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    तां वो देवाः सुमतिमूर्जयन्तीमिषमश्याम वसवः शसा गोः। सा नः सुदानुर्मृळयन्ती देवी प्रति द्रवन्ती सुविताय गम्याः ॥१८॥

    स्वर रहित पद पाठ

    ताम्। वः। देवाः। सुऽमतिम्। ऊर्जयन्तीम्। इषम्। अश्याम। वसवः। शसा। गोः। सा। नः। सुऽदानुः। मृळयन्ती। देवी। प्रति। द्रवन्ती। सुविताय। गम्याः ॥१८॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 41; मन्त्र » 18
    अष्टक » 4; अध्याय » 2; वर्ग » 16; मन्त्र » 3

    भावार्थ -
    भा०-हे ( देवाः ) विद्वान् पुरुषो ! हे ( वसवः ) राष्ट्र में बसे प्रजाजनों वा प्रजाओं को बसाने वाले अधिकारी पुरुषो ! वा किरणों के तुल्य तेजस्वी विद्वान् पुरुषो ! हम ( गोः शसा ) वाणी के अनुशासन: और पृथ्वी के शासन द्वारा ( ऊर्जयन्तीम् ) बल पराक्रम को बढ़ाने वाली (इपम् ) अन्न और प्रेरणा को और ( सुमतिम् ) उत्तम प्रज्ञा को (अश्याम ) प्राप्त करें, उसका सदुपभोग करें। (सा) वह (देवी) सुख देने वाली,( सुदानुः) उत्तम दानशील प्रज्ञा विदुषी के तुल्य ही (द्रवन्ती ) प्रत्येक को प्राप्त होती हुई (सुविताय ) सुख प्राप्त कराने के लिये (प्रति गम्याः), प्रत्येक को प्राप्त हो ।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - अत्रिर्ऋषिः ॥ विश्वेदेवा देवता ॥ छन्दः — १, २, ६, १५, १८ त्रिष्टुप् ॥ ४, १३ विराट् त्रिष्टुप् । ३, ७, ८, १४, १९ पंक्ति: । ५, ९, १०, ११, १२ भुरिक् पंक्तिः । २० याजुषी पंक्ति: । १६ जगती । १७ निचृज्जगती ॥ विशत्यृर्चं सूक्तम् ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top