ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 52/ मन्त्र 2
ऋषिः - स्वस्त्यात्रेयः
देवता - विश्वेदेवा:
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
ते हि स्थि॒रस्य॒ शव॑सः॒ सखा॑यः॒ सन्ति॑ धृष्णु॒या। ते याम॒न्ना धृ॑ष॒द्विन॒स्त्मना॑ पान्ति॒ शश्व॑तः ॥२॥
स्वर सहित पद पाठते । हि । स्थि॒रस्य॑ । शव॑सः । सखा॑यः । सन्ति॑ । धृ॒ष्णु॒ऽया । ते । याम॑न् । आ । धृ॒ष॒त्ऽविनः॑ । त्मना॑ । पा॒न्ति॒ । शश्व॑तः ॥
स्वर रहित मन्त्र
ते हि स्थिरस्य शवसः सखायः सन्ति धृष्णुया। ते यामन्ना धृषद्विनस्त्मना पान्ति शश्वतः ॥२॥
स्वर रहित पद पाठते। हि। स्थिरस्य। शवसः। सखायः। सन्ति। धृष्णुऽया। ते। यामन्। आ। धृषत्ऽविनः। त्मना। पान्ति। शश्वतः ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 52; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 8; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 8; मन्त्र » 2
विषय - बलवान् पुरुषों के कर्त्तव्य, प्रजारक्षण ।
भावार्थ -
भा०-( ते हि ) और वे ( धृष्णुया ) दृढ़, शत्रुओं का घर्षण करने वाले वीर पुरुष ( स्थिरस्य ) स्थायी (शवसः ) बल के ( सखायः ) मित्र होकर (सन्ति) रहते हैं । (ते) वे ( यामन् ) प्रयाण काल में ही (धृषद्विन) शत्रु का घर्षण करने वाले, बल उत्साह से युक्त होकर (शश्वतः ) बहुत से प्रजा गण को ( तना ) अपने विस्तृत बल और धन से ( आ पान्ति ) सब प्रकार से रक्षा करते हैं ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर -
श्यावाश्व आत्रेय ऋषिः ॥ मरुतो देवताः ॥ छन्द:- १, ४, ५, १५ विराडनुष्टुप् । २, ७, १० निचृदनुष्टुप् । ६ पंक्तिः । ३, ९, ११ विराडुष्णिक् । ८, १२, १३ अनुष्टुप् । १४ बृहती । १६ निचृद् बृहती । १७ बृहती ॥ सप्तदशर्चं सूक्तम् ॥
इस भाष्य को एडिट करें