English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 367
ऋषिः - प्रस्कण्वः काण्वः
देवता - उषाः
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
0
व꣡य꣢श्चित्ते प꣣तत्रि꣡णो꣢ द्वि꣣पा꣡च्चतु꣢꣯ष्पादर्जुनि । उ꣢षः꣣ प्रा꣡र꣢न्नृ꣣तू꣡ꣳरनु꣢꣯ दि꣣वो꣡ अन्ते꣢꣯भ्य꣣स्प꣡रि꣢ ॥३६७॥
स्वर सहित पद पाठव꣡यः꣢꣯ । चि꣣त् । ते । पतत्रि꣡णः꣢ । द्वि꣣पा꣢त् । द्वि꣣ । पा꣢त् । च꣡तु꣢꣯ष्पात् । च꣡तुः꣢꣯ । पा꣣त् । अर्जुनि । उ꣡षः꣢꣯ । प्र । आ꣣रन् । ऋतू꣢न् । अ꣡नु꣢꣯ । दि꣣वः꣢ । अ꣡न्ते꣢꣯भ्यः । परि꣢꣯ ॥३६७॥
स्वर रहित मन्त्र
वयश्चित्ते पतत्रिणो द्विपाच्चतुष्पादर्जुनि । उषः प्रारन्नृतूꣳरनु दिवो अन्तेभ्यस्परि ॥३६७॥
स्वर रहित पद पाठ
वयः । चित् । ते । पतत्रिणः । द्विपात् । द्वि । पात् । चतुष्पात् । चतुः । पात् । अर्जुनि । उषः । प्र । आरन् । ऋतून् । अनु । दिवः । अन्तेभ्यः । परि ॥३६७॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 367
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 3; मन्त्र » 8
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 2;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 3; मन्त्र » 8
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 4; खण्ड » 2;
Acknowledgment
विषय - "Missing"
भावार्थ -
भा० = हे ( अर्जुनि !) गमनशीले ! हे रश्मियों, कान्तियों से सम्पन्न ( उष: ) = प्रभात वेला के समान हृदय के अन्धकारों को नाश करने वाली प्रज्ञे ! ( ते ऋतून् अनु ) = तेरी प्रेरणाओं के पीछे२ ( दिवः ) = द्यौः, सूर्य के समान तेजस्वी आत्मा, या प्रकाशित मूर्धाभाग के ( अन्तेभ्यः परि ) = दिशाओं के परले सिरे या प्रान्तभागो से ( पतत्रिणः ) = उड़नेहारे ( वयः ) = पक्षिगण के समान परमहंस विद्वान्गण और अध्यात्म में इन्द्रियगण ( द्विपात् ) = और दो पाये मनुष्य और ( चतुष्पाद ) = चौपाये पशु ( चित् ) = भी ( प्रारन् ) = गति करते हैं । यह उषा के रूपक में चितिशक्ति का वर्णन किया गया है। द्यौ=मूर्धा । पतत्रि = ज्ञान इन्द्रियगण । द्विपात्= हाथ, चतुष्पाद = पैर आदि। विशोका प्रज्ञा का उदय ही उषा का उदय कहा गया है ।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर -
ऋषिः - प्रस्कण्वः।
देवता - उषाः।
छन्दः - अनुष्टुभ् ।
स्वरः - गान्धारः।
इस भाष्य को एडिट करें