Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 11/ मन्त्र 12
    ऋषिः - नाभानेदिष्ठ ऋषिः देवता - वाजी देवता छन्दः - आस्तारपङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    4

    प्रतू॑र्त्तं वाजि॒न्नाद्र॑व॒ वरि॑ष्ठा॒मनु॑ सं॒वत॑म्। दि॒वि ते॒ जन्म॑ पर॒मम॒न्तरि॑क्षे॒ तव॒ नाभिः॑ पृथि॒व्यामधि॒ योनि॒रित्॥१२॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्रतू॑र्त्त॒मिति॒ प्रऽतू॑र्त्तम्। वा॒जि॒न्। आ। द्र॒व॒। वरि॑ष्ठाम्। अनु॑। सं॒वत॒मिति॑ स॒म्ऽवत॑म्। दि॒वि। ते॒। जन्म॑। प॒र॒मम्। अ॒न्तरि॑क्षे। तव॑। नाभिः॑। पृ॒थि॒व्याम्। अधि॑। योनिः॑। इत् ॥१२ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    प्रतूर्तँवाजिन्नाद्रव वरिष्ठामनु सँवतम् । दिवि ते जन्म परममन्तरिक्षे तव नाभिः पृथिव्यामधि योनिरित् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    प्रतूर्त्तमिति प्रऽतूर्त्तम्। वाजिन्। आ। द्रव। वरिष्ठाम्। अनु। संवतमिति सम्ऽवतम्। दिवि। ते। जन्म। परमम्। अन्तरिक्षे। तव। नाभिः। पृथिव्याम्। अधि। योनिः। इत्॥१२॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 11; मन्त्र » 12
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (वाजिन्) प्रशंसनीय ज्ञानाचे स्वामी हे विद्वान, (ते) आपल्या शिल्पविद्येचा प्रकाश (दिवि) सूर्याच्या प्रकाशात (सर्वत्र) (परमम्) उत्तम (जन्म) ख्यातीच्या रूपाने (प्रसृत आहे) (तव) आपल्या ज्ञानाची ख्याती (अन्तरिक्षे) आकाशात (नाभि:) बंधन म्हणून प्रसृत आहे (आपल्या ज्ञानाने विकसित केलेल्या विमानादी यानांने आपण आकारावर राज्य मिळविलेले आहे) तसेच ज्ञानाची ख्याती (पृथिव्याम्) या पृथ्वीवर (योनि:) राज्य झाल्याचे निमित्त आहे. यामुळे आपण विमान आदी यानांची रचना करून, त्यांचे स्वामी होऊन (वरिष्टाम्) अत्यंत उत्तम (संवतम्) आणि विचारपूर्वक गती करीत (पुढे जात) (प्रतूर्तम्) अतिशीघ्र (इत्)(अनु) मागे (आ) (द्रव) नियंत्रितपणे जा वा गतिमान व्हा ॥12॥

    भावार्थ - भावार्थ - जेव्हां माणसें विद्या आणि क्रिया यांद्वारे (विज्ञान व प्रयोग, तत्त्व व क्रियात्मक रुप याद्वारे) परम प्रयत्न करून प्रसिद्ध होतील आणि विमान आदी यानांची निर्मिती करून सर्वत्र येणे-जाणे करतील, तेव्हांच त्यांना धनप्राप्ती सुलभ्य व सुसाध्य होईल ॥12॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top