Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 11/ मन्त्र 4
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - सविता देवता छन्दः - जगती स्वरः - निषादः
    3

    यु॒ञ्जते॒ मन॑ऽउ॒त यु॑ञ्जते॒ धियो॒ विप्रा॒ विप्र॑स्य बृह॒तो वि॑प॒श्चितः॑। वि होत्रा॑ दधे वयुना॒विदेक॒ऽइन्म॒ही दे॒वस्य॑ सवि॒तुः परि॑ष्टुतिः॥४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    यु॒ञ्जते॑। मनः॑। उ॒त। यु॒ञ्ज॒ते। धियः॑। विप्राः॑। विप्र॑स्य। बृ॒ह॒तः। वि॒प॒श्चित॒ इति॑ विपः॒ऽचितः॑। वि। होत्राः॑। द॒धे॒। व॒यु॒ना॒वित्। व॒यु॒ना॒विदिति॑ वयुन॒ऽवित्। एकः॑। इत्। म॒ही। दे॒वस्य॑। स॒वि॒तुः। परि॑ष्टुतिः। परि॑स्तुति॒रिति॒ परि॑ऽस्तुतिः ॥४ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    युञ्जते मनऽउत युञ्जते धियो विप्रा विप्रस्य बृहतो विपश्चितः । वि होत्रा दधे वयुनाविदेकऽइन्मही देवस्य सवितुः परिष्टुतिः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    युञ्जते। मनः। उत। युञ्जते। धियः। विप्राः। विप्रस्य। बृहतः। विपश्चित इति विपःऽचितः। वि। होत्राः। दधे। वयुनावित्। वयुनाविदिति वयुनऽवित्। एकः। इत्। मही। देवस्य। सवितुः। परिष्टुतिः। परिस्तुतिरिति परिऽस्तुतिः॥४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 11; मन्त्र » 4
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (होत्रा:) दान देण्याचा स्वभाव असलेले (विप्रा:) बुद्धिमान पुरुष (इतरांना आपले ज्ञान देण्याची प्रवृत्ती असलेले लोक) ज्या (बृहत:) महान (विपश्चित:) संपूर्ण विद्याशील आप्त पुरुषाप्रमाणे वागत (विप्रस्य) सर्व शास्त्रांचे ज्ञाता बुद्धिमान पुरुषांकडून (जे लोक विमान प्राप्त करतात) आणि (सवितु:) सर्व जगाची उत्पत्ती करणार्‍या (देवस्थ) सर्वप्रकाशक परमेश्वराची (मही) महान (परिष्टुति:) परिपूर्ण स्तुती करून त्या तत्त्वज्ञानाशी (मन:) आपले मन (युंजते) संयुक्त करतात आणि (धिय:) आपल्या बुद्धीला (त्या तत्त्वज्ञानाशी) संयुक्त करतात, त्यांच्याप्रमाणे मी (एक साधक) देखील (वयुनावित्) उत्तम ज्ञानी होऊन (एक:) एकाकीच म्हणजे अन्य कोणाच्या साहाय्याशिवाय (इत्) अवश्यमेव (विदधे) (मन) स्थापित करतो (योगी विद्वज्जनांप्रमाणे मी एक योगसाधक एकाकीपणे योगाभ्यास करून तत्त्वज्ञान प्राप्त करू शकतो) ॥4॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा । नित्यनियमांने आहार विहार करून जे जितेंद्रिय जन एकांत स्थानात आपले मन परमात्म्याशक्ष संयुक्त करतात, ते तत्त्वज्ञान प्राप्त करून नित्य सुखाचा उपभोग घेतात. ॥4॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top