Yajurveda/12/84

यजुर्वेद - अध्याय 12/ मन्त्र 84

ऋषिः - भिषगृषिः देवता - वैद्या देवताः छन्दः - विराडनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः

अति॒ विश्वाः॑ परि॒ष्ठा स्ते॒नऽइ॑व व्र॒जम॑क्रमुः। ओष॑धीः॒ प्राचु॑च्यवु॒र्यत्किं च॑ त॒न्वो रपः॑॥८४॥

स्वर सहित पद पाठ

अति॑। विश्वाः॑। प॒रि॒ष्ठाः। प॒रि॒स्था इति॑ परि॒ऽस्थाः। स्ते॒नइ॒वेति॑ स्ते॒नःऽइ॑व। व्र॒जम्। अ॒क्र॒मुः॒। ओष॑धीः। प्र। अ॒चु॒च्य॒वुः। यत्। किम्। च॒। त॒न्वः᳖। रपः॑ ॥८४ ॥

स्वर रहित मन्त्र

अति विश्वाः परिष्ठा स्तेनऽइव व्रजमक्रमुः । ओषधीः प्राचुच्यवुर्यत्किञ्च तन्वो रपः ॥

स्वर रहित पद पाठ

अति। विश्वाः। परिष्ठाः। परिस्था इति परिऽस्थाः। स्तेनइवेति स्तेनःऽइव। व्रजम्। अक्रमुः। ओषधीः। प्र। अचुच्यवुः। यत्। किम्। च। तन्वः। रपः॥८४॥

यजुर्वेद - अध्याय » 12; मन्त्र » 84
Acknowledgment

यजुर्वेद भाष्य (पण्डित वेदकुमार वेदालंकार) - मराठी

विषय - रोग कसे दूर होतात (वा कशी पद्धतीने दूर करता येतात) पुढील मंत्रात हा विषय प्रतिपादित आहे-

शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, (परिष्ठा:) सर्वत्र वा सर्व दिशात मिळणाऱ्या ज्या (विश्‍वा) सर्व (ओषधी:) सोमलता आणि जव आदी औषधी आहेत, (त्यांचे यथोचित सेवन करा) ज्याप्रमाणे (व्रजम्‌) गो शाळेची भिंत फोडून (स्तेन इन) एखादा चोर शिरतो, त्याप्रमाणे ज्या औषधी भूमीला फोडन (अंकुर, लता वा झुडुप या रुपात) प्रगट होतात, त्यांचे विशेष सेवन करा, कारण की (तन्व:) शरीराला त्रास देणारे (यत्‌) किञ्च) जे काही दु:खदायक (असाध्य) रोग आहेत, त्या रोगांना व दु:खाला त्या औषधी (प्राचुच्यवु: नष्ट करतात. हे मनुष्यांनो, तुम्ही त्या औषधींचे सेवन करीत जा. ॥84॥

भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात उपमा अलंकार आहे. ज्याप्रमाणे गौ शाळेत वा गोठ्यात शिरलेला चोर गृहस्वामीद्वारे धमकावल्या बरोबर भिंत ओलांडून पळून जातो, त्याप्रमाणे (गंभीर व असाध्य) रोग देखील औषधींद्वारे ताडित होऊन पळून जातात. ॥84॥

इस भाष्य को एडिट करें

इस मन्त्र के सभी भाष्य देखें -

पिछला मन्त्र

अगला मन्त्र

मेनू बार

साइडबार

यजुर्वेद अध्याय - 12

मन्त्र चुनें

अति॒ विश्वाः॑ परि॒ष्ठा स्ते॒नऽइ॑व व्र॒जम॑क्रमुः। ओष॑धीः॒ प्राचु॑च्यवु॒र्यत्किं च॑ त॒न्वो रपः॑॥८४॥

अति विश्वाः परिष्ठा स्तेनऽइव व्रजमक्रमुः । ओषधीः प्राचुच्यवुर्यत्किञ्च तन्वो रपः ॥

यजुर्वेद भाष्य (पण्डित वेदकुमार वेदालंकार) - मराठी