Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 17
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 38
    ऋषिः - अप्रतिरथ ऋषिः देवता - इन्द्रो देवता छन्दः - भुरिगार्षी त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    1

    गो॒त्र॒भिदं॑ गो॒विदं॒ वज्र॑बाहुं॒ जय॑न्त॒मज्म॑ प्रमृ॒णन्त॒मोज॑सा। इ॒मꣳ स॑जाता॒ऽअनु॑ वीरयध्व॒मिन्द्र॑ꣳ सखायो॒ऽअनु॒ सꣳर॑भध्वम्॥३८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    गो॒त्र॒भिद॒मिति॑ गोत्र॒ऽभिद॑म्। गो॒विद॒मिति॑ गो॒ऽविद॑म्। वज्र॑बाहु॒मिति॒ वज्र॑ऽबाहुम्। जय॑न्तम्। अज्म॑। प्र॒मृ॒णन्त॒मिति॑ प्रऽमृ॒णन्त॑म्। ओज॑सा। इ॒मम्। स॒जा॒ता॒ इति॑ सऽजाताः। अनु॑। वी॒र॒य॒ध्व॒म्। इन्द्र॑म्। स॒खा॒यः॒। अनु॑। सम्। र॒भ॒ध्व॒म् ॥३८ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    गोत्रभिदङ्गोविदँवज्रबाहुञ्जयन्तमज्म प्रमृणन्तमोजसा । इमँ सजाताऽअनु वीरयध्वमिन्द्रँ सखायो अनु सँ रभध्वम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    गोत्रभिदमिति गोत्रऽभिदम्। गोविदमिति गोऽविदम्। वज्रबाहुमिति वज्रऽबाहुम्। जयन्तम्। अज्म। प्रमृणन्तमिति प्रऽमृणन्तम्। ओजसा। इमम्। सजाता इति सऽजाताः। अनु। वीरयध्वम्। इन्द्रम्। सखायः। अनु। सम्। रभध्वम्॥३८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 17; मन्त्र » 38
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (प्रजाजन सैनिकांना उद्देशून) हे (सजाता:) एकाच देशात उत्पन्न झालेल्या (सखाय:) आणि (युद्धप्रसंगी) एकमेकास साहाय्य करणाऱ्या मित्रवत वर्तणाऱ्या सैनिकांनो, तुम्ही (ओजसा) आपल्या संपूर्ण शक्ती, युक्तीद्वारा (आपल्या सेनापतीला सहाय्य करा) की जो (गोत्रभिदम्‌) शत्रूच्या समुदायांना, सैन्याच्या तुकड्यांना, बटालियन, कंपनी आदींना) छिन्न-भिन्न करणारा आहे. आणि जो (गोविदम्‌) शत्रूची भूमी जिंकून घेणारा तसेच (वज्रबाहुम्‌) आपल्या हाती (महाभयंकर) शस्त्र धारण करणारा आहे. जो सेनापती (प्रमृणन्तम्‌) शत्रूंना पुरते ठार करणारा असून जो (अज्म) युद्धक्षेत्रात शत्रुसैनिकांना मारणारा आहे आणि (जयन्तम्‌) जो वैरीना सदा जिकंणारा आहे, अशा (इमम्‌, इन्द्रम्) या शत्रु विध्वंसक सेनापतीला (अनु, वीरमध्वम्‌) (घोषणा, संचलन आदीद्वारे) अधिकाधिक उत्साहित करा आणि (अनु, संरभध्वम्‌) स्वत: देखील चांगल्या प्रकारे युद्ध आरंभ करा ॥38॥

    भावार्थ - भावार्थ - सेनाध्यक्ष आणि सेनेचे कर्मचारी व सैनिक, या सर्वांनी मित्राप्रमाणे सहकार्य करीत, एकमेकाचे अनुमोदन करीत (एकमताने ठरवून योजनाबद्ध रीतीने) युद्धाचा आरंभ करावा. अशाप्रकारे युद्धात विजयी होऊन शत्रुप्रदेश बळकावून घ्यावा व तद्नंतर न्यायपूर्वक प्रजापालन करीत निरंतर सुखी रहावे. ॥38॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top