English
यजुर्वेद - अध्याय 18/ मन्त्र 7
य॒न्ता च॑ मे ध॒र्त्ता च॑ मे॒ क्षेम॑श्च मे॒ धृति॑श्च मे॒ विश्वं॑ च मे॒ मह॑श्च मे सं॒विच्च॑ मे॒ ज्ञात्रं॑ च मे॒ सूश्च॑ मे प्र॒सूश्च॑ मे॒ सीरं॑ च मे॒ लय॑श्च मे य॒ज्ञेन॑ कल्पन्ताम्॥७॥
स्वर सहित पद पाठय॒न्ता। च॒। मे॒। ध॒र्त्ता। च॒। मे॒। क्षेमः॑। च॒। मे॒। धृतिः॑। च॒। मे॒। विश्व॑म्। च॒। मे॒। महः॑। च॒। मे॒। सं॒विदिति॑ स॒म्ऽवित्। च॒। मे॒। ज्ञात्र॑म्। च॒। मे॒। सूः। च॒। मे॒। प्र॒सूरिति॑ प्र॒ऽसूः। च॒। मे॒। सीर॑म्। च॒। मे॒। लयः॑। च॒। मे॒। य॒ज्ञेन॑। क॒ल्प॒न्ता॒म् ॥७ ॥
स्वर रहित मन्त्र
यन्ता च मे धर्ता च मे क्षेमश्च मे धृतिश्च मे विश्वञ्च मे महश्च मे सँविच्च मे ज्ञात्रञ्च मे सूश्च मे प्रसूश्च मे सीरञ्च मे लयश्च मे यज्ञेन कल्पन्ताम् ॥
स्वर रहित पद पाठ
यन्ता। च। मे। धर्त्ता। च। मे। क्षेमः। च। मे। धृतिः। च। मे। विश्वम्। च। मे। महः। च। मे। संविदिति सम्ऽवित्। च। मे। ज्ञात्रम्। च। मे। सूः। च। मे। प्रसूरिति प्रऽसूः। च। मे। सीरम्। च। मे। लयः। च। मे। यज्ञेन। कल्पन्ताम्॥७॥
विषय - पुनश्च, पुढील मंत्रात तोच विषय -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - (मे) माझा (यन्ता) नियामक वा नियमकर्ता (च) आणि त्याने नियनित वा नियंत्रित केलेले पदार्थ (जगन्नियन्ता परमेश्वराद्वारे उत्पन्न या जगातील सर्व पदार्थ माझ्यासाठी) (समर्त वा प्रेरणादायी असावेत) (च) आणि (मे) माझा धारणकर्ता (परमात्मा) (च) आणि मी धारण केलेले पदार्थ तसेच (मे) माझे (क्षेम:) क्षेम (च) आणि माझे क्षेम व रक्षण करणारा परमेश्वर (अथवा माझा रक्षक) (मे) माझी धारणावृत्ती (च) आणि सहनशीलता (माझ्यासाठी अनुकुल राहो) (मे) माझ्याशी संबंधित (विश्वम्) जगत (च) आणि जगातील मर्यादा अथवा नियम-व्यवस्था तसेच (मे) माझे (मह:) महिमामय कर्म (च) आणि माझी मोठी कामें (समर्थ असावीत) (मे) माझी (संवित) प्रतिज्ञा (निर्धार वा संकल्प) (च) आणि ज्ञात केलेले विषय तसेच (मे) माझे (ज्ञात्रम्) ज्ञान (च) आणि ज्ञानाद्वारे प्राप्त पदार्थ (समर्थ वा अनुकूल असावेत) (मे) मला (सू:) प्रेरणा देणारी चित्तवृत्ती (च) आणि उत्पन्न पदार्थ तसेच (मे) माझी (प्रसू:) उत्पत्तीविषयी (नवनिर्माणाविषयी) प्रेरणा देणारी वृत्ती (च) आणि उत्पन्न विषय (माझ्यासाठी अनुकूल असावेत) (मे) माझी (सीरम्) शेतीसाठी आवश्यक असलेली नांगर आदी साधनें (च) आणि शेती करणारे कृषक तसेच (मे) माझी (लय:) वस्तू वा कर्तव्याविषयी एकाकार होणारी वृत्ती, त्याचे विषय आणि माझ्याशी एकात्म झालेले विद्या आदी गुण आहेत, ते सर्व (यज्ञेन) मला नियमितपणे वा नेहमी सदाचरणाकडे (कल्पन्ताम्) नेवोत (नियम मला अधिक समर्थ बनविणारे वा सदाचार युक्त करणारे होवोत-मी सदा नियमाने वागावे) ॥7॥
भावार्थ - भावार्थ - जे लोक शम, दम आदी गुणांनी युक्त अशा उत्तम नियमांचे पालन करणारे असतात, ते आपले इच्छित उद्दिष्ट अवश्य प्राप्त करतात ॥7॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal