Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 19/ मन्त्र 93
    ऋषिः - शङ्ख ऋषिः देवता - अश्विनौ देवते छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    अङ्गा॑न्या॒त्मन् भि॒षजा॒ तद॒श्विना॒त्मान॒मङ्गैः॒ सम॑धा॒त् सर॑स्वती। इन्द्र॑स्य रू॒पꣳ श॒तमा॑न॒मायु॑श्च॒न्द्रेण॒ ज्योति॑र॒मृतं॒ दधा॑नाः॥९३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अङ्गा॑नि। आ॒त्मन्। भि॒षजा॑। तत्। अ॒श्विना॑। आ॒त्मान॑म्। अङ्गैः॑। सम्। अ॒धा॒त्। सर॑स्वती। इन्द्र॑स्य। रू॒पम्। श॒तमा॑न॒मिति॑ श॒तऽमा॑नम्। आयुः॑। च॒न्द्रे॑ण। ज्योतिः॑। अ॒मृत॑म्। दधा॑नाः ॥९३ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अङ्गान्यात्मन्भिषजा तदश्विनात्मानमङ्गैः समधात्सरस्वती । इन्द्रस्य रूपँ शतमानमायुश्चन्द्रेण ज्योतिरमृतन्दधानाः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अङ्गानि। आत्मन्। भिषजा। तत्। अश्विना। आत्मानम्। अङ्गैः। सम्। अधात्। सरस्वती। इन्द्रस्य। रूपम्। शतमानमिति शतऽमानम्। आयुः। चन्द्रेण। ज्योतिः। अमृतम्। दधानाः॥९३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 19; मन्त्र » 93
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, ज्याप्रमाणे एक सिद्ध विद्वान आणि दुसरा साधक विद्वान, असे दोघे जण (भिषजा) उत्तम वैद्याप्रमाणे नीरोग राहून (योगाच्या आठ अंगांचे अनुष्ठान करतात) आणि जशी एक (सरस्वती) योगसाधिका स्त्री (आत्मन्‌) आत्म्यात स्थिर होऊन, (ध्यानस्य होऊन) (अङ्गानि) योगाच्या आठ अंगांचे अनुष्ठान करून (आत्मानम्‌) आपला आत्मा (समधात्‌) संतुष्ट वा आनंदित करते, तद्वत्‌ इतर जनांनी देखील (अङ्गैः) योगांगाद्वारा (इद्रस्य) आत्मिक ऐश्वर्याच्या (रूपम्‌) रूपाने (तत्‌) व त्या योगाद्वारा संतुष्ट व्हावे. ज्याप्रमाणे योगीजन (दधानाः) योगसाधना करून (शतमानम्‌) शंभर वर्षापर्यन्त (आयुः) आयू धारण करतात, तद्वत (इतरांनीदेखील) (चन्द्रेण) आनंददायी (अमृतम्‌) अविनाशी अशा (ज्योतिः) प्रकाशस्वरूप परमेश्वराला आपल्या हृदयीं धारण करावे ॥93॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. जसे रोगीजन उत्तम वैद्याजवळ जाऊन त्यांच्याकडून औषधे घेतात आणि पथ्यसेवनादीद्वारा नीरोग होऊन आनंदित होतात, त्याप्रमाणे योगविद्या जाणण्यासठी इच्छुक लोक उत्तम योग्याजवळ जाऊन योगाच्या अष्टांगाचे पालन करतात व त्याद्वारे अविद्यादीक्लेशापासून दूर राहून सुखी होत असतात ॥93॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top