Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 31
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 31/ मन्त्र 19
    ऋषिः - उत्तरनारायण ऋषिः देवता - आदित्यो देवता छन्दः - भुरिक् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    प्र॒जाप॑तिश्च॒रति॒ गर्भे॑ऽअ॒न्तरजा॑यमानो बहु॒धा वि जा॑यते।तस्य॒ योनिं॒ परि॑ पश्यन्ति॒ धीरा॒स्तस्मि॑न् ह तस्थु॒र्भुव॑नानि॒ विश्वा॑॥१९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्र॒जाप॑ति॒रिति॑ प्र॒जाऽप॑तिः। च॒र॒ति॒। गर्भे॑। अ॒न्तः। अजा॑यमानः। ब॒हु॒धा। वि। जा॒य॒ते॒ ॥ तस्य॑। योनि॑म्। परि॑। प॒श्य॒न्ति॒। धीराः॑। तस्मि॑न्। ह॒। त॒स्थुः॒। भुव॑नानि। विश्वा॑ ॥१९ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    प्रजापतिश्चरति गर्भेऽअन्तरजायमानो बहुधा वि जायते । तस्य योनिम्परि पश्यन्ति धीरास्तस्मिन्ह तस्थुर्भुवनानि विश्वा ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    प्रजापतिरिति प्रजाऽपतिः। चरति। गर्भे। अन्तः। अजायमानः। बहुधा। वि। जायते॥ तस्य। योनिम्। परि। पश्यन्ति। धीराः। तस्िमन्। ह। तस्थुः। भुवनानि। विश्वा॥१९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 31; मन्त्र » 19
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, जो परमेश्‍वर (अजायमानः) स्वरूपेण जन्मणारा नाही (अजर व नित्य आहे) जो (प्रजापतिः) प्रजारक्षक आहे, तो (गर्भे) जीवात्म्यामधे तसेच (अन्तः) सर्वांच्या हृदयात (चरति) विचरतो व्यापक आहे आणि अन्यही (बहुधा) अनेक प्रकाराने तो (वि, जायते) विशेषत्वाने प्रकट होतो (पर्वत, नदी, पुष्प, सूर्य आदी पदार्थातून त्या नित्य सत्तेचे अस्तित्व योगी व उपासक अनुभवतात) (तस्य) त्या प्रजापती परमेश्‍वराच्या (योनिम्) मूळ स्वरूपाला (धीराः) ध्यानशील विद्वान (परि, पश्यन्ति) सर्वत्र (सर्व चेतन-जड पदार्थात पाहतात) (तस्मिन्) आणि त्या परमात्म्यात (ह) च सर्व (भुवनानि) लोक-लोकांतर (तस्थुः) स्थित आहेत (हे विद्वज्जन जाणतात आणि अनुभव करतात. हे मनुष्यांनो, तुम्हीही तसे पहाण्याचा जाणण्याचा प्रयत्न करा ॥19॥

    भावार्थ - भावार्थ - तो सर्वरक्षक ईश्‍वर स्वतः उत्पन्न होत नसून तो आपल्या सामर्थ्याने जगाची उत्पत्ती करतो आणि स्वतःला त्या सृष्टीत प्रविष्ट असून सर्वत्र विचरण करतो. अशा अनेक प्रकारे पसिद्ध वा ज्ञात ईश्‍वराला विद्वज्जन विशेषत्वाने जाणतात, त्या सर्वाधार, सर्वव्यापक परमेशाला जाणून घेऊन मनुष्यांनी आनंद उपभोगला पाहिजे. ॥19॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top