Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 8
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 8/ मन्त्र 24
    ऋषिः - अत्रिर्ऋषिः देवता - गृहपतिर्देवता छन्दः - आर्षी त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    अ॒ग्नेरनी॑कम॒पऽआवि॑वेशा॒पां नपा॑त् प्रति॒रक्ष॑न्नसु॒र्यम्। दमे॑दमे स॒मि॑धं यक्ष्यग्ने॒ प्रति॑ ते जि॒ह्वा घृ॒तमुच्च॑रण्य॒त् स्वाहा॑॥२४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒ग्नेः। अनी॑कम्। अ॒पः। आ। वि॒वे॒श॒। अ॒पाम्। नपा॑त्। प्र॒ति॒रक्ष॒न्निति॑ प्रति॒ऽरक्ष॑न्। अ॒सु॒र्य्य᳖म्। दमे॑दम॒ इति॒ दमे॑ऽदमे। स॒मिध॒मिति॑ स॒म्ऽइध॑म्। य॒क्षि॒। अ॒ग्ने॒। प्रति॑। ते॒। जि॒ह्वा। घृ॒तम्। उत्। च॒र॒ण्य॒त्। स्वाहा॑ ॥२४॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अग्नेरनीकमपऽआ विवेशापान्नपात्प्रतिरक्षन्नसुर्यम् । दमेदमे समिधँ यक्ष्यग्ने प्रति ते जिह्वा घृतमुच्चरण्यत्स्वाहा ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अग्नेः। अनीकम्। अपः। आ। विवेश। अपाम्। नपात्। प्रतिरक्षन्निति प्रतिऽरक्षन्। असुर्य्यम्। दमेदम इति दमेऽदमे। समिधमिति सम्ऽइधम्। यक्षि। अग्ने। प्रति। ते। जिह्वा। घृतम्। उत्। चरण्यत्। स्वाहा॥२४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 8; मन्त्र » 24
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे गृहस्थ (हे गृहस्थ राजा आणि हे गृहस्थ प्रजाजन) तू (अग्ने:) अग्नीचे (अनीकम्) ज्वाळारुप जे सैन्य आहे, त्या सैन्याच्या प्रभावाच्या (उष्णता, प्रकाश आदी शक्ती) आणि (अप:) पाण्याच्या गुणांना (आ) (विशेष ) चांगल्याप्रकारे जाणून घे. (उरपाम्) अग्नी आणि जल यांच्या ऐहिक कार्यसिद्ध करणार्‍या गुणांचे ज्ञान प्राप्त करून (नपात्) अविनाशीरुप तू (असुर्यम्) मेघ, (भूमी, अशी) आदी अचेतन पदार्थांपासून उत्पन्न होणार्‍या सुवर्ण आदी धनाचा सांभाळ व रक्षण करीत रहा. तसेच (दमेदमे) घराघरात (समिधम्) योग्य उद्दिष्ट सिद्ध होईल अशा रीतीने (यक्षि) यत्न कर (ते) तुझी (जिह्वा) जी (घृतम्) तुपाचा आस्वाद घेवो (तू प्रीतीने तुपाचे भरपूर सेवन करीत जा) (स्वाहा) सत्याचरण करीत (उव) चरण्यात) शरीराने सर्व सत्कार्य करीत जा ॥24॥

    भावार्थ - भावार्थ - अग्नी आणि जल हे जगातील सर्व व्यवहारांचे, कार्य-क्रियाआदींचे कारण आहे. यामुळे गृहस्थजनांनी अग्नी आणि जलाच्या गुणांचे ज्ञान विशेषत्वाने प्राप्त करावे आणि सर्व सत्कार्ये सत्य व्यवहाराने करावीत ॥24॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top