Rigveda/8/74/1

ऋग्वेद मण्डल - 8 के सूक्त 74 के मन्त्र

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 74/ मन्त्र 1

ऋषि: - गोपवन आत्रेयः देवता - अग्निः छन्दः - निचृदनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः

वि॒शोवि॑शो वो॒ अति॑थिं वाज॒यन्त॑: पुरुप्रि॒यम् । अ॒ग्निं वो॒ दुर्यं॒ वच॑: स्तु॒षे शू॒षस्य॒ मन्म॑भिः ॥

स्वर सहित पद पाठ

वि॒शःऽवि॑सः । वः॒ । अति॑थिम् । वा॒ज॒ऽयन्तः॑ । पु॒रु॒ऽप्रि॒यम् । अ॒ग्निम् । वः॒ । दुर्य॑म् । वचः॑ । स्तु॒षे । शू॒षस्य॑ । मन्म॑ऽभिः ॥

स्वर रहित मन्त्र

विशोविशो वो अतिथिं वाजयन्त: पुरुप्रियम् । अग्निं वो दुर्यं वच: स्तुषे शूषस्य मन्मभिः ॥

स्वर रहित पद पाठ

विशःऽविसः । वः । अतिथिम् । वाजऽयन्तः । पुरुऽप्रियम् । अग्निम् । वः । दुर्यम् । वचः । स्तुषे । शूषस्य । मन्मऽभिः ॥ ८.७४.१

ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 74; मन्त्र » 1
अष्टक » 6; अध्याय » 5; वर्ग » 21; मन्त्र » 1
Acknowledgment

ऋग्वेद भाष्य (शिव शंकर शर्मा) - हिन्दी - Shiv Shankar Sharma

विषय - N/A

पदार्थ -
हे मनुष्यों ! (वः) आप सब मिलकर (विशः+विशः) समस्त मानवजातियों के (अतिथिम्) अतिथिवत् पूज्य (पुरुप्रियम्) सर्वप्रिय (अग्निम्) सर्वाधार महेश्वर की वाजयतः=ज्ञान की कामना करते हुए पूजा करो । (वयम्) हम उपासकगण (वः) सबके (दुर्य्यम्) शरण (वचः) स्तवनीय ईश्वर की (मन्मभिः) मननीय स्तोत्रों के द्वारा (शूषस्य) सुख के लाभ के लिये (स्तुषे) स्तुति करते हैं ॥१ ॥

भावार्थ - प्रत्येक मनुष्य अपने-अपने ज्ञान के अनुसार उसकी स्तुति प्रार्थना और तद्द्वारा विवेकलाभ की चेष्टा करें ॥१ ॥

इस भाष्य को एडिट करें

Bhashya Acknowledgment

ऋग्वेद भाष्यम् (शिव शंकर शर्मा) - संस्कृत - Shiv Shankar Sharma

विषयः - N/A

पदार्थः -
हे मनुष्याः ! वः=यूयम् । विशः+विशः=सर्वायाः प्रजायाः । अतिथिम्=पूज्यम् । पुरुप्रियं=बहुप्रियम् । अग्निम्= सर्वाधारमीशम् । वाजयन्तः सन्तः । पूजयत । वयमुपासकाः । शूषस्य=सुखस्य लाभाय । मन्मभिः=मननीयैः स्तोत्रैः । वः=युष्माकम् । वचः=वचनीयं स्तवनीयं तमीशम् । स्तुषे=स्तुमः ॥१ ॥

इस भाष्य को एडिट करें

Bhashya Acknowledgment

Rigveda Translation (Dr. Tulsi Ram) - English - Dr. Tulsi Ram

Meaning -
O people of the world, seekers of light and advancement by every community for every community, for the sake of you all, with sincere thoughts and resounding words, I adore Agni, holy power, your homely friend loved by all for the common good.

इस भाष्य को एडिट करें

Bhashya Acknowledgment