ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 89/ मन्त्र 1
बृ॒हदिन्द्रा॑य गायत॒ मरु॑तो वृत्र॒हन्त॑मम् । येन॒ ज्योति॒रज॑नयन्नृता॒वृधो॑ दे॒वं दे॒वाय॒ जागृ॑वि ॥
स्वर सहित पद पाठबृ॒हत् । इन्द्रा॑य । गा॒य॒त॒ । मरु॑तः । वृ॒त्र॒हम्ऽत॑मम् । येन॑ । ज्योतिः॑ । अज॑नयन् । ऋ॒त॒ऽवृधः॑ । दे॒वम् । दे॒वाय॑ । जागृ॑वि ॥
स्वर रहित मन्त्र
बृहदिन्द्राय गायत मरुतो वृत्रहन्तमम् । येन ज्योतिरजनयन्नृतावृधो देवं देवाय जागृवि ॥
स्वर रहित पद पाठबृहत् । इन्द्राय । गायत । मरुतः । वृत्रहम्ऽतमम् । येन । ज्योतिः । अजनयन् । ऋतऽवृधः । देवम् । देवाय । जागृवि ॥ ८.८९.१
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 89; मन्त्र » 1
अष्टक » 6; अध्याय » 6; वर्ग » 12; मन्त्र » 1
Acknowledgment
अष्टक » 6; अध्याय » 6; वर्ग » 12; मन्त्र » 1
Acknowledgment
पदार्थ -
हे (मरुतः) विद्वज्जन! (इन्द्राय) ऐश्वर्यवान् प्रभु के प्रति (वृत्रहन्तमम्) अज्ञाननाश हेतु श्रेष्ठतम अथवा मेघहन्ता सूर्य के तुल्य अतिशय प्रभावशाली (बृहत्) बृहत् साम का (गायत) गायन करोः बृहत् साम के द्वारा परमेश्वर के गुण गाओ; इस गायन से (ऋतावृधः) सनातन नियमों को बढ़ाने वाले विद्वान् (देवाय) दिव्यता का आधान करने के लिये (देवम्) दिव्य सुख दाता (जागृवि) जागरूक अर्थात् अतिप्रसिद्ध (ज्योतिः) ज्योति को (अजनयन्) प्रकटते हैं॥१॥
भावार्थ - मानव के लिये उचित है कि सर्वदा युक्त आहार-विहार के द्वारा शारीरिक व आत्मिक विघ्न-बाधाओं को दूर करते हुए प्रभु के गुणों का कीर्तन बृहत् सामगान से करें॥१॥
Bhashya Acknowledgment
Meaning -
O Maruts, vibrant leaders of humanity in knowledge and action, sing the resounding songs of Sama which, like the sun, dispel the darkness and eliminate evil, the same by which the sagely servants of eternal law and cosmic yajna in the service of God vitalise, recreate and extend that divine inextinguishable light of life which is ever awake in the world of existence.
Bhashya Acknowledgment
भावार्थ - माणसांनी सदैव युक्त आहार विहाराद्वारे शारीरिक व आत्मिक विघ्नबाधांना दूर करत परमेश्वराच्या गुणांचे कीर्तन, बृहत सामगानाद्वारे करावे. ॥१॥
Bhashya Acknowledgment
Acknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Dhiman
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
Shri Virendra Agarwal
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal
Bhashya Acknowledgment
No data
Bhashya Acknowledgment
Book Scanning By:
N/A
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Sri Durga Prasad Agarwal, Smt. Nageshwari, & Sri Arnob Ghosh
Donation for Typing/OCR By:
Committed by Sri Navinn Seksaria
First Proofing By:
Pending
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
Pending
Databasing By:
Sri Virendra Agarwal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal
Bhashya Acknowledgment
Book Scanning By:
N/A
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Dhiman
Donation for Typing/OCR By:
Dhananjay Joshi
First Proofing By:
Pending
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Virendra Agarwal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal