Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 630
ऋषिः - सार्पराज्ञी
देवता - सूर्यः
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
काण्ड नाम - आरण्यं काण्डम्
1
आ꣡यं गौः पृश्नि꣢꣯रक्रमी꣣द꣡स꣢दन्मा꣣त꣡रं꣢ पु꣣रः꣢ । पि꣣त꣡रं꣢ च प्र꣣य꣡न्त्स्वः꣢ ॥६३०॥
स्वर सहित पद पाठआ꣢ । अ꣣य꣢म् । गौः । पृ꣡श्निः꣢꣯ । अ꣣क्रमीत् । अ꣡स꣢꣯दत् । मा꣣त꣡र꣢म् । पु꣣रः꣢ । पि꣣त꣡र꣢म् । च꣣ । प्रय꣢न् । प्र꣣ । य꣢न् । स्व३रि꣡ति꣢ ॥६३०॥
स्वर रहित मन्त्र
आयं गौः पृश्निरक्रमीदसदन्मातरं पुरः । पितरं च प्रयन्त्स्वः ॥६३०॥
स्वर रहित पद पाठ
आ । अयम् । गौः । पृश्निः । अक्रमीत् । असदत् । मातरम् । पुरः । पितरम् । च । प्रयन् । प्र । यन् । स्व३रिति ॥६३०॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 630
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » 5; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 6; खण्ड » 5;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » 5; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 6; खण्ड » 5;
Acknowledgment
भावार्थ - सूर्याची स्थानांतर गती नाही, तो आपल्या धुरीवरच फिरतो पृथ्वी व अन्य ग्रह उपग्रहांना सोम, मंगळ, बुध, बृहस्पती इत्यादींना आपल्या किरणांनी प्रकाशित करतो. पृथ्वीच्या दोन गती आहेत. पहिली तिच्या धुरीवर, ज्यामुळे दिवस व रात्र बनतात. दुसरी आपल्या निश्चित कक्षेत सूर्याच्या चहूकडे (चारही बाजूंनी), ज्यामुळे संवत्सर चक्र चालते.
टिप्पणी -
परमेश्वर सर्वव्यापक असून शरीरात स्थित आत्मा, मन, बुद्धी इत्यादींचे व ब्रह्मांडातील सूर्य, चंद्र व पृथ्वी इत्यादींचे संचालन करतो. जीवात्मा शुभ व अशुभ कर्मानुसार मातेचा गर्भ प्राप्त करून जन्म ग्रहण करतो व परमेश्वराचा स्तोता, पुरुषार्थी बनून वेदवाणीरूप मातेला व पिता परमात्म्याला प्राप्त करतो ॥४॥