Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 294
ऋषिः - वामदेवो गौतमः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - बृहती
स्वरः - मध्यमः
काण्ड नाम - ऐन्द्रं काण्डम्
0
इ꣣म꣡ इ꣡न्द्र꣣ म꣡दा꣢य ते꣣ सो꣡मा꣢श्चिकित्र उ꣣क्थि꣢नः꣣ । म꣡धोः꣢ पपा꣣न꣡ उप꣢꣯ नो꣣ गि꣡रः꣢ शृणु꣣ रा꣡स्व꣢ स्तो꣣त्रा꣡य꣢ गिर्वणः ॥२९४
स्वर सहित पद पाठइ꣣मे꣢ । इ꣣न्द्र । म꣡दा꣢꣯य । ते꣣ । सो꣡माः꣢꣯ । चि꣣कित्रे । उक्थि꣡नः꣢ । म꣡धोः꣢꣯ । प꣣पानः꣢ । उ꣡प꣢꣯ । नः꣣ । गि꣡रः꣢꣯ । शृ꣣णु । रा꣡स्व꣢꣯ । स्तो꣣त्रा꣡य꣢ । गि꣣र्वणः । गिः । वनः ॥२९४॥
स्वर रहित मन्त्र
इम इन्द्र मदाय ते सोमाश्चिकित्र उक्थिनः । मधोः पपान उप नो गिरः शृणु रास्व स्तोत्राय गिर्वणः ॥२९४
स्वर रहित पद पाठ
इमे । इन्द्र । मदाय । ते । सोमाः । चिकित्रे । उक्थिनः । मधोः । पपानः । उप । नः । गिरः । शृणु । रास्व । स्तोत्राय । गिर्वणः । गिः । वनः ॥२९४॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 294
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 7;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 4; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 1; मन्त्र » 2
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 3; खण्ड » 7;
Acknowledgment
विषय - इंद्राला प्रार्थना
शब्दार्थ -
(इमे) हे (उक्थिनः) स्तोत्रयुक्त (सोमाः) आमचे श्रद्धा-रस हे (इन्द्र) परमेश्वर, (ते) तुमच्या (मदाय) तृप्तीसाठी (चिकित्रे) आहेत, असे र्सजण जाणतात. आमचे (मधोः) मधुर श्रद्धा रस (पपान) पीत पीत आपण (नः) आमच्या (गिरः) प्रार्थना-वाणी (उप शृणु) जवळ येऊन ऐका. हे (गिर्वणः) वाणीद्वारे सेवनीय अथवा याचनीय परमेश्वर, आपण (स्तोत्राय) मला - तुमची स्तुती करणाऱ्या उपासकाल (रास्व) इच्छित फळ प्रदान करा. ।। २।।
भावार्थ - परमेश्वराने व अतिथीने गृहस्थांची प्रार्थना ऐकून त्यांना इच्छित पदार्थ द्यावेत. ।। २।।
विशेष -
या मंत्राचा अतिथीपर अर्थ योजनादेखील करता येते. त्या पक्षी ङ्गउक्थिनः सोमाःफ या शब्दाने प्रशंसित सोम आदी औषधींचे रस अभिप्रेत आहेत, असे जाणावे. गृहस्थांतर्फे आतिथ्य - सत्कार स्वीकारल्यानंतर अतिथींनी त्यांच्या प्रार्थनेप्रमाणे अभीष्ट उपदेश द्यावा. ।। २।।