शब्दार्थ -
हे परमात्मरूप सोम, (अद्विभिः) ध्यानरूप पाटा- वरवंट्याद्वारे (अभिषुतः) गळला गेलेला (अन्यत्र वाराणितिरः) मेंढीच्या केसांनी निर्मित दशापवित्र गाळमीप्रमाणे शुद्ध चित्रवृत्ती गाळूला जाऊन तू क्षरित होतोस (हृदयात अवतीर्ण वा अनुभूत होतोस). असा (हरिः) दुःख, पाप आदींचे हरण करणारा तो परमेश्वर (चम्बोः) अधिषवण फलकाप्रमाणे (तांबा, पेलासारख्या पात्रामध्ये जसा सोमरस तसा) बुद्दीत व मनात (विशत्) प्रविष्ट होतो. कशाप्रकारे ? (जनःन) जसा कोण मनुष्य (पुरि) नगरीत प्रविष्ट होतो. त्यानंतर हे परमात्म - सोम, , तू (वनेषु) प्राणांमध्ये (सदः) उत्तम स्थिती (दध्रिषे) प्राप्त करतात. ।। ३।।

भावार्थ - जसे यज्ञात प्रयुक्त होणाऱ्या पाटा- वरवंट्याचे रगडले पिसले जाऊन आणि भेटीच्या केसांनी निर्मित दशापवित्रातून गाळलेला सोमरस द्राणक लक्षात जावो आणि तिथे पाण्यात मिसळला जातो, तसेच आनदंसागर परमेश्वर जेव्हा ध्यानरूप पाटा वरवंट्याने रगडला जातो आणि शुद्ध चित्तवृत्तीतून गाळले जाऊन बुद्धी आत्मारूप द्रोणात प्रविष्ट होऊन प्राणीत व्याप्त होतो, तेव्हाच साधकाची उपासना सफल होते. ।। ३ ।।

इस भाष्य को एडिट करें