English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 24/ मन्त्र 8
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - आयुः
छन्दः - चतुष्पदा भुरिग्बृहती
सूक्तम् - शत्रुनाशन सूक्त
भरू॑जि॒ पुन॑र्वो यन्तु या॒तवः॒ पुन॑र्हे॒तिः कि॑मीदिनीः। यस्य॒ स्थ तम॑त्त॒ यो वः॒ प्राहै॒त्तम॑त्त॒ स्वा मां॒सान्य॑त्त ॥
स्वर सहित पद पाठभरू॑जि । पुन॑: । व॒: । य॒न्तु॒। या॒तव॑: । पुन॑: । हे॒ति: । कि॒मी॒दि॒नी॒: । यस्य॑ । स्थ । तम् । अ॒त्त॒ । य: । व॒: । प्र॒ऽअहै॑त् । तम् । अ॒त्त॒ । स्वा । मां॒सानि॑ । अ॒त्त॒ ॥२४.८॥
स्वर रहित मन्त्र
भरूजि पुनर्वो यन्तु यातवः पुनर्हेतिः किमीदिनीः। यस्य स्थ तमत्त यो वः प्राहैत्तमत्त स्वा मांसान्यत्त ॥
स्वर रहित पद पाठभरूजि । पुन: । व: । यन्तु। यातव: । पुन: । हेति: । किमीदिनी: । यस्य । स्थ । तम् । अत्त । य: । व: । प्रऽअहैत् । तम् । अत्त । स्वा । मांसानि । अत्त ॥२४.८॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 24; मन्त्र » 8
मन्त्र विषय - ম০ ১–৪। কুসংস্কারাণাং ৫–৮ কুবাসনানাং চ নাশায়োপদেশঃ
भाषार्थ -
(ভরূজি=ভরুজি) নীচ শৃগালী ! (কিমীদিনীঃ=০–ন্যঃ) লুণ্ঠনকারিনী [কুবাসনা !] (বঃ) তোমাদের (যাতবঃ) পীড়া ও (হেতিঃ) আঘাত (পুনঃ-পুনঃ) পুনঃ-পুনঃ (যন্তু) চলে যাক। তোমরা (যস্য) যার [সাথী] (স্থ) হও, (তম্) তাকে (অত্ত) ভক্ষণ করো, (যঃ) যে (বঃ) তোমাদের (প্রাহৈৎ=প্রাহৈষীৎ) প্রেরণ করেছে, (তম্) তাকে (অত্ত) ভক্ষণ করো, (স্বা=স্বানি) নিজের (মাংসানি) মাংস (অত্ত) ভক্ষণ করো ॥৮॥
भावार्थ - (ভরূজী বা ভরুজী) শেয়ালকে বলা হয়। যেমন শৃগাল ছলনা-কপটতা করে পীড়া দেয়, এভাবেই মনুষ্য কুবাসনার কারণে কপটী-ছলনাকারী হয়ে উদ্বিগ্ন করে। কুবাসনার নাশ করার উপায় পুরুষকে প্রয়ত্নপূর্বক করা উচিত–ম০ ৫ দেখো ॥৮॥
इस भाष्य को एडिट करें