अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 26/ मन्त्र 6
सूक्त - अथर्वा
देवता - बृहस्पतियुक्ता अवस्वन्तः
छन्दः - जगती
सूक्तम् - दिक्षु आत्मारक्षा सूक्त
ये॒स्यां स्थोर्ध्वायां॑ दि॒श्यव॑स्वन्तो॒ नाम॑ दे॒वास्तेषां॑ वो॒ बृह॒स्पति॒रिष॑वः। ते नो॑ मृडत॒ ते नोऽधि॑ ब्रूत॒ तेभ्यो॑ वो॒ नम॒स्तेभ्यो॑ वः॒ स्वाहा॑ ॥
स्वर सहित पद पाठये । अ॒स्याम् । स्थ । ऊ॒र्घ्वाया॑म् । दि॒शि । अव॑स्वन्त: । नाम॑ । दे॒वा: । तेषा॑म् । व॒: । बृह॒स्पति॑: । इष॑व: । ते । न॒: । मृ॒ड॒त॒ । ते । न॒: । अधि॑ । ब्रू॒त॒ । तेभ्य॑: । व॒: । नम॑: । तेभ्य॑: । व॒: । स्वाहा॑ ॥२६.६॥
स्वर रहित मन्त्र
येस्यां स्थोर्ध्वायां दिश्यवस्वन्तो नाम देवास्तेषां वो बृहस्पतिरिषवः। ते नो मृडत ते नोऽधि ब्रूत तेभ्यो वो नमस्तेभ्यो वः स्वाहा ॥
स्वर रहित पद पाठये । अस्याम् । स्थ । ऊर्घ्वायाम् । दिशि । अवस्वन्त: । नाम । देवा: । तेषाम् । व: । बृहस्पति: । इषव: । ते । न: । मृडत । ते । न: । अधि । ब्रूत । तेभ्य: । व: । नम: । तेभ्य: । व: । स्वाहा ॥२६.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 26; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - যুদ্ধগীতিঃ
भाषार्थ -
(যে) যে তোমরা (অস্যাম্) এই (ঊর্ধ্বায়াম্) ঊর্ধ্ব (দিশি) দিশায় (অবস্বন্তঃ) রক্ষার অধিকারী (নাম) নাম (দেবাঃ) বিজয় অভিলাষী বীর (স্থ) হও, (তেষাম্ বঃ) সেই তোমাদের (বৃহস্পতিঃ) বৃহৎ-মহৎদের স্বামী, মুখ্য সেনাপতি হলো (ইষবঃ) তীর, (তে) সেই তোমরা (নঃ) আমাদের (মৃডত) সুখী করো, (তে) সেই তোমরা (নঃ) আমাদের জন্য (অধি) অধিকার পূর্বক (ব্রূত) বলো, (তেভ্যঃ বঃ) সেই তোমাদের জন্য (নমঃ) সৎকার বা অন্ন হোক, (তেভ্যঃ বঃ) সেই তোমাদের জন্য (স্বাহা) সুন্দর বাণী [প্রশংসা] হোক ॥৬॥
भावार्थ - অত্যন্ত সাহসী রক্ষাধিকারী, যুদ্ধ বিদ্যায় কুশল যোদ্ধারা ঊঁচু স্থানে থেকে মুখ্য সেনাপতির সহায়তায় শত্রুদের জয় করে নিজের রাজার জয়জয়কার ঘোষণা করুক, এবং রাজা সৎকারপূর্বক উচ্চ অধিকার প্রদান করে তাঁদের উৎসাহ বৃদ্ধি করুক ॥৬।।
इस भाष्य को एडिट करें