English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 29/ मन्त्र 6
सूक्त - अथर्वा
देवता - अश्विनीकुमारौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - दीर्घायुष्य सूक्त
शि॒वाभि॑ष्टे॒ हृद॑यं तर्पयाम्यनमी॒वो मो॑दिषीष्ठाः सु॒वर्चाः॑। स॑वा॒सिनौ॑ पिबतां म॒न्थमे॒तम॒श्विनो॑ रू॒पं प॑रि॒धाय॑ मा॒याम् ॥
स्वर सहित पद पाठशि॒वाभि॑: । ते॒ । हृद॑यम् । त॒र्प॒या॒मि॒ । अ॒न॒मी॒व: । मो॒दि॒षी॒ष्ठा॒: । सु॒ऽवर्चा॑: । स॒ऽवा॒सिनौ॑ । पि॒ब॒ता॒म् । म॒न्थम् । ए॒तम् । अ॒श्विनो॑: । रू॒पम् । प॒रि॒ऽधाय॑ । मा॒याम् ॥२९.६॥
स्वर रहित मन्त्र
शिवाभिष्टे हृदयं तर्पयाम्यनमीवो मोदिषीष्ठाः सुवर्चाः। सवासिनौ पिबतां मन्थमेतमश्विनो रूपं परिधाय मायाम् ॥
स्वर रहित पद पाठशिवाभि: । ते । हृदयम् । तर्पयामि । अनमीव: । मोदिषीष्ठा: । सुऽवर्चा: । सऽवासिनौ । पिबताम् । मन्थम् । एतम् । अश्विनो: । रूपम् । परिऽधाय । मायाम् ॥२९.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 29; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
হে সদ্গৃহস্থী ! (তে) তোমার (হৃদয়ম্) হৃদয় কে (শিবাভিঃ) কল্যাণকারী জল দ্বারা (তর্পয়ামি) আমি বৈদ্য (মন্ত্র ৭) তৃপ্ত করি। (অনমীবঃ) রোগরহিত, (সুবর্চাঃ) উত্তম তেজস্বী হয়ে (মোদিষীষ্ঠাঃ ১) তুমি প্রমুদিত/আনন্দিত/প্রসন্ন/হর্ষিত হও। (সবাসিনৌ) তোমরা দুজন [পতি-পত্নী] সহবাসী (এতম্ মন্থম্) এই মন্থের/মাঠা-এর (পিবতাম্) পান করো, এবং (অশ্বিনোঃ) সূর্য-চন্দ্রের (মায়াম্ রূপম্) মায়ারূপকে (পরিধান) ধারণ করো [বিচরণ করো।]
टिप्पणी -
[জল-চিকিৎসা দ্বারা হৃদয় তপ্ত থাকে, রোগরহিত এবং প্রমুদিত হয়। হৃদয়ের রোগ না হলে সমগ্র শরীর সুস্থ থাকে, এবং তেজ বৃদ্ধি হয়। এর জন্য ঘোল/মাখন খেতে হয়। ইহা দধির ঘোল। এতে পতি-পত্নীর রূপ সূর্য এবং চন্দ্রের সমান চমকিত/দীপ্ত হয়। এই রূপ মায়ারূপ, কৃত্রিম। পত্নী হল চন্দ্র এবং পতি হল সূর্য। চন্দ্র নিজ চমক/দীপ্তি সূর্য থেকে পায়, এবং পত্নী পতির থেকে।] [১. মোদিষীষ্ঠাঃ=মুদ হর্ষে আশিষি লিঙ্ (সায়ণ)।]