पदार्थः -
हे सखायः ! (अस्मै इन्द्राय) एतस्मै जगदीश्वराय, अस्य जगदीश्वरस्य महिमानं गातुमित्यर्थः, (पुरोरथम्) येन रथः सर्वेषां पुरः तिष्ठति तादृशम्, सर्वाग्रगन्तृत्वहेतुमित्यर्थः (शूषम्) अस्य बलम् (प्र अर्चत उ) प्रशंसत ! सः (अभीके चित् उ) स्वसख्युः उपरि आक्रमणे जाते (लोककृत्) तस्य विजयकर्ता जायते। (समत्सु) देवासुरसंग्रामेषु (सङ्गे) संघट्टे सति (वृत्रहा) पापादीनां शत्रूणां हन्ता भवति। स जगदीश्वरः (अस्माकम्) वीराणाम् अस्माकम् (चोदिता) प्रेरकः सन् (बोधि) अस्मान् उद्बोधयेत्। [बुध अवगमने, ण्यर्थगर्भः, विध्यर्थे लुङ्, अडभावश्च] (धन्वसु अधि) धनुःषु अधिरोपिताः (अन्यकेषाम्) शत्रूणाम् (ज्याकाः) प्रत्यञ्चाः (नभन्ताम्) त्रुट्यन्ताम्, ते निःसाधना भूत्वा पराजीयन्तामिति भावः। [नभ हिंसायाम्, भ्वादिः] ॥१॥ अत्र श्लेषेण जीवात्मपरः सेनापतिपरश्चाप्यर्थोऽध्यवसेयः ॥१॥

भावार्थः - यथा वीरः सेनापतिराक्रान्तॄन् शत्रून् हत्वा स्वराष्ट्रस्य विजयं कारयति तथैव परमेश्वरः पापविघ्नादिरूपान् रिपून् विनाश्य स्वोपासकान् विजयिनः करोति ॥१॥

इस भाष्य को एडिट करें